تفاوت نبشی پرسی و فابریک در چیست؟
تفاوت نبشی پرسی و فابریک
یکی از انواع پروفیلهای فولادی، نبشیها هستند که نقش مهمی در ساخت یک سازه دارند. نبشیها بر اساس روش تولید، انواع مختلفی دارند که بر اساس کاربرد، در پروژههای ساختمانی و صنعتی به کار میروند. این نوع پروفیل در دو ابعاد با بال مساوی و بال غیرمساوی تولید میشود. اصطلاح «بال» به دو ضلع عمود برهم نبشی اشاره دارد که به هر یک از این اضلاع، بال گفته میشود که در سایزهای گوناگونی وجود دارد. در این مقاله، شما را با انواع نبشی، تفاوتهای آنها و کاربردهایی که دارند، آشنا میکنیم. بنابراین پیشنهاد میکنیم که تا انتهای مطلب همراه ما باشید.
نبشی چیست؟
همانگونه که اشاره شد، نبشی نوعی پروفیل است که به شکل دو ضلع عمودبرهم ساخته میشود. این اضلاع عمودبرهم، به شکل حرف انگلیسی L بوده که در نقشههای ساختمانی نیز آن را با این حرف نمایش میدهند. نبشیها از نظر شکل ظاهری به در دو نوع «بال مساوی» و «بال نامساوی» وجود دارند و از نظر روش تولید به دو دسته «نبشی پِرِسی» و «نبشی فابریک» تقسیم میشوند. از پارامترهای مهم در شناسایی نبشیها، «اندازه بالها» و دیگری «ضخامت» آن است که با استفاده از این پارامترها میتوان انواع نبشی را از یکدیگر تشخیص داد. معمولا نبشیها از جنس فولاد کربنی، آلیاژی، ضدزنگ یا گالوانیزه تولید میشوند، اما به دلیل عدم وجود امکانات کافی، دو نوع اول بیشتر در کشور ما تولید میشود. نبشی گالوانیزه نیز در بازار موجود است که آنها وارداتی هستند.
نبشیها چه کاربردی دارند؟
نبشیها برای تحمل وزن یک سازه، مورداستفاده قرار میگیرند. نبشیهایی که L شکل هستند، اغلب برای ساخت سازه ساختمان به کار میروند. این نبشیها وقتی در یک سازه ساختمان کار گذاشته میشوند، یک زاویه ۹۰ درجه با سازه تشکیل میدهند که نقش مهمی را در تحمل وزن بیشازحد سازه برعهده دارند. درواقع نبشیها، نقش خود را از طریق اتصال دو قطعه عمودبرهم ایفا میکنند. به عنوان مثال، اتصال به میلههای باربر و اتصال ستونها به پی ساختمان، از طریق همین نبشیها صورت میگیرد. از دیگر موارد کاربرد نبشیها:
- صنعت قالبسازی
- تولید برخی از قطعات مبلمان
- سازههای باربر و دیوارها
- صنعت دکلسازی
تولید نبشیها بر اساس روش تولید آن به دو صورت پرسی و فابریک انجام میشود که تفاوتهایی در اندازه، ضخامت، کابرد، نرمی و سختی با یکدیگر دارند.
انواع نبشی بر اساس روش تولید
نبشیها از نظر روش تولید، در دو نوع نبشی پرسی و نبشی فابریک وجود دارند که در ادامه به معرفی هر یک میپردازیم:
نبشی پرسی
یکی از انواع نبشی، نبشی پرسی است که از طریق فرمینگ ورق فولادی به طول ۶ متر طی فرآیند نورد سرد تولید میشود. در این روش تولید، ابتدا ورقهای فولادی برش داده شده، سپس با استفاده از دستگاه رول فرمینگ، ورقها را خم کرده و آنها را به شکل نبشی با ضخامت و طول موردنظر که معمولا ۶ تا ۱۲ متر است، درمیآورد. نبشی پرسی، بر اساس استاندارد GOST8510 تولید و عرضه میشود. به لحاظ شکل ظاهری مناسبتر نبشیهای پرسی، معمولا از آنها در جاهایی که ظاهر کار مهم است، استفاده میشود.
نبشی فابریک
از انواع دیگر نبشی، نبشی فابریک است که برخلاف نبشی پرسی، از شمش فولادی و بلوم از طریق نورد گرم ساخته میشود. برای ساخت نبشی فابریک، شمشهای فولادی را در کورههای مخصوص ذوب میکنند، سپس با استفاده از غلتکهای مختلف موجود در خط نورد، آنها را به صورت نبشی تبدیل میکنند. به دلیل اینکه این نوع نبشی طی نورد گرم تولید میشود، ممکن است ظاهر مناسبی نداشته باشد و برروی آن، ناهمواریهایی دیده شود. به همین جهت، نبشی فابریک را اغلب در قسمت زیرین کار به کار میبرند. البته ناگفته نماند که نبشیهای فابریک دارای استحکام و مقاومت بالایی است.
مواردی که نبشی پرسی و فابریک را از هم متمایز میکند
نبشیهای پرسی و فابریک، از جنبههای مختلفی با هم تفاوت دارند که در ادامه به هر یک از آنها اشاره میکنیم:
شکل ظاهری
نبشیها به لحاظ شکل ظاهری به دو دسته «بال مساوی» و «بال نامساوی» طبقهبندی میشوند که نبشیهایی با بال نامساوی، از نبشیهای فابریک ساخته میشوند. چنانچه اندازه دو بال به طور مساوی کنار هم قرار گرفته باشد، به آن نبشی V شکل گفته میشود. اما اگر یکی از اضلاع بزرگتر از دیگری باشد، آن را تحت عنوان نبشی L شکل میشناسند. از دیگر تفاوتهای نبشی پرسی و فابریک از نظر ظاهر، مربوط به ضخامت آنها میشود.
از آنجایی که برای تهیه نبشی پرسی، ورقهای فولادی باید از نورد سرد عبور کنند، ضخامت آنها بیشتر از ۶ میلیمتر نخواهد بود. همچنین به دلیل اینکه این نوع نبشی از طریق خم کردن ورق فولادی به دست میآید، اغلب به شکل بال مساوی ساخته میشود. مورد دیگری که تفاوت نبشی پرسی و فابریک را آشکار میکند در این است که نبشی پرسی دارای انحنا در زاویه بیرونی است، در حالی که نبشی فابریک با زاویه ۹۰ درجه تولید میشود.
مواد اولیه و روش تولید
از مواد اولیه در تهیه نبشی پرسی، ورقهای فولادی است که طی فرآیند نورد سرد و در دمایی نزدیک به دمای محیط ساخته میشود. همچنین میتوان از ورقهای روغنی، ورقهای آلومینیمی و ورقهای سیاه در تولید نبشیهای پرسی استفاده کرد. براساس اینکه نبشی از چه ماده اولیهای ساخته میشود، کاربرد آن نیز متفاوت میشود. در مقابل، برای تهیه نبشی فابریک، با حرارت دادن شمشهای فولادی و نزدیک کردن آنها به دمای ذوب خود از طریق فرآیند نورد گرم، این نوع نبشی را تولید میکنند.
ضخامت
در تولید نبشیهای پرسی، ضخامت نبشی از پیش تعیینشده نیست و میتوان اندازه آن را به دلخواه و بر اساس کاربرد موردنظر کنترل کرد. به این دلیل که این نبشی را از طریق برش دادن ورقهای فولادی مطابق با اندازه دلخواه و تغییر شکل آن با استفاده از دستگاه رول فرمینگ تهیه میکنند. این در حالی است که در برای ساخت نبشیهای فابریک، ضخامت آنها باتوجه به قالبها و نوع تنظیمات غلتکهای خط نورد، از قبل مشخص میشود. به همین دلیل است که شرکتهای فولادی، نبشیهای فابریک را بر اساس استانداردهای خاص و مشخصی تولید میکنند.
نرمی و سختی
خاصیت نرم بودن یا سخت بودن انواع نبشی چه نبشی پرسی و چه فابریک، بستگی زیادی به این دارد که چه مواد اولیهای در تولید آن به کار رفته است. در خصوص نبشیهای پرسی، نرمی و سختی آن بستگی به درجه سختی ورق فولادی به کاربردهشده در تولید آن دارد. همچنین در مورد میزان نرمی و سختی نبشیهای فابریک، تا حد زیادی بستگی به این دارد که تا چه اندازه شمش فولادی مورداستفاده دارای کدام درجه سختی است که در درجه سختی متفاوت، این میزان در نبشی فابریک متفاوت خواهد بود.
کاربرد
به دلیل استحکام بالای نبشیهای فابریک نسبت به نبشیهای پرسی، جاهایی که نیاز به تحمل بار بیشتر دارد، از این نبشی استفاده میکنند. بنابراین استفاده از نبشی فابریک در صنعت ساختمانسازی اغلب رایج است. در حالی که از نبشی پرسی، معمولا در صنعت خودروسازی و ساخت لوازم خانگی استفاده میشود.
قیمت
ازجمله پارامترهایی که بر قیمت نبشیهای پرسی و فابریک اثر میگذارد شامل ضخامت نبشی، طول نبشی، اندازه بالها و همچنین نوع مواد اولیه مصرفی است. به عنوان مثال، چنانچه در تولید نبشی پرسی از ورق سیاه استفاده شده باشد، قیمت نبشی پرسی کمتر از نبشی پرسی ساختهشده با ورق روغنی خواهد بود. این موضوع برای نبشیهای فابریک هم صدق میکند، بر اساس اینکه شمش فولادی به کاررفته در تولید نبشی فابریک دارای چند درصد کربن است یا سایر ویژگیها، بر قیمت نهایی این نوع نبشی تأثیر میگذارد. بنابراین قیمت نبشیهای پرسی و فابریک تحت تأثیر عواملی است که میتواند قیمت آنها را تعیین کند.
تفاوت تولیدکنندگان انواع نبشی
از آنجایی که نبشیها، کاربرد زیادی در ساختوساز و صنایع مختلف دارند، کارخانههای بسیاری آنها را تولید میکنند. کارخانههایی که تولید نبشیها را برعهده دارند، عبارتاند از:
- ذوب آهن اصفهان
- نبشی فولاد ناب تبریز
- نورد فولاد تهران
- نبشی شکفته مشهد
- نبشی فولاد کوهپایه
- فولاد البرز ایرانیان
برخی از این کارخانهها، خط تولید نبشیهای فابریک را دارند، اما برخی دیگر نبشی پرسی با استفاده از دستگاه رول رفرمینگ تولید میکنند.
جدول اشتال نبشی
به منظور محاسبه وزن نبشی، میتوان از جدول اشتال آن استفاده کرد که دارای مشخصات دقیق نبشی است:
|
|
|
|
|
|
|
ردیف | سایز mm | وزن هر متر kg/m | طول بال h/mm | ضخامت بال t/mm | وزن شاخه ۶ متری kg/m | وزن شاخه ۱۲ متری kg/m |
1 | L100×100×8 | 12.2 | 100 | 8 | 73.2 | 146.6 |
2 | L100×100×12 | 17.8 | 100 | 12 | 106.8 | 213.6 |
3 | L100×100×10 | 15 | 100 | 10 | 90 | 180 |
4 | L90×90×9 | 12.2 | 90 | 9 | 73.2 | 146.4 |
5 | L90×90×8 | 10.9 | 90 | 8 | 65.4 | 130.8 |
6 | L90×90×7 | 9.61 | 90 | 7 | 57.66 | 115.32 |
7 | L90×90×10 | 13.4 | 90 | 10 | 80.4 | 160.8 |
8 | L80×80×8 | 9.63 | 80 | 8 | 57.78 | 115.56 |
9 | L80×80×10 | 11.9 | 80 | 10 | 71.4 | 142.8 |
10 | L75×75×8 | 8.99 | 75 | 8 | 53.94 | 107.88 |
11 | L75×75×6 | 6.85 | 75 دیدگاه کاربران در رابطه با بررسی روشهای نوین بازیافت ضایعات آهنی |