خوردگی گالوانیک چیست؟ علل، پیشگیری و تأثیر آن بر آهن‌آلات
خوردگی گالوانیک و تأثیر آن بر آهن و فولاد
خوردگی گالوانیک یکی از مهم‌ترین مشکلات در صنایع فلزی، به‌ویژه در صنعت آهن و فولاد است که می‌تواند باعث کاهش عمر مفید سازه‌ها و تجهیزات فلزی شود. این نوع خوردگی زمانی رخ می‌دهد که دو فلز غیرهم‌جنس در حضور یک الکترولیت به یکدیگر متصل شوند و واکنش الکتروشیمیایی بین آن‌ها آغاز شود. در این مقاله، به بررسی علل ایجاد خوردگی گالوانیک، تأثیر آن بر میلگرد، تیرآهن، ورق فولادی و دیگر محصولات آهنی و همچنین روش‌های پیشگیری از آن می‌پردازیم. همچنین اگر به دنبال قیمت روز میلگرد، تیرآهن و سایر مقاطع فولادی هستید، شرکت آهن یک دو سه گزینه‌ای مناسب برای خرید و ارسال فوری محصولات فولادی است.
خوردگی گالوانیک چیست؟
خوردگی گالوانیک زمانی اتفاق می‌افتد که دو فلز دارای پتانسیل الکتروشیمیایی متفاوت در تماس با یکدیگر قرار گیرند و در محیطی حاوی رطوبت، نمک یا اسید قرار داشته باشند. این شرایط باعث می‌شود که فلز با پتانسیل الکتروشیمیایی کمتر (آند) دچار خوردگی شود و فلز دیگر (کاتد) محافظت شود. این نوع خوردگی به‌ویژه در سازه‌های فلزی دریایی، پل‌ها، خطوط لوله، میلگردهای ساختمانی و صنایع خودروسازی مشکل‌ساز است.
عوامل مؤثر در خوردگی گالوانیک
تفاوت در پتانسیل الکتروشیمیایی فلزات
هر فلز دارای یک پتانسیل الکتروشیمیایی خاص است. زمانی که دو فلز مختلف مانند آهن و مس در تماس باشند، اختلاف پتانسیل بین آن‌ها منجر به حرکت یون‌ها و آغاز فرآیند خوردگی می‌شود.
حضور الکترولیت
رطوبت، آب شور و مواد اسیدی به‌عنوان الکترولیت عمل کرده و باعث تسریع واکنش‌های الکتروشیمیایی می‌شوند. در مناطق ساحلی و محیط‌های صنعتی آلوده، میزان خوردگی گالوانیک بیشتر است.
سطح تماس بین فلزات
هرچه سطح تماس بین دو فلز بیشتر باشد، شدت خوردگی افزایش می‌یابد. در اتصالات پیچ و مهره‌ای، جوشکاری و سازه‌های فلزی، این تماس مستقیم منجر به تشدید خوردگی می‌شود.
دمای محیط
افزایش دما معمولاً موجب تشدید سرعت خوردگی گالوانیک می‌شود. در محیط‌های گرم و مرطوب، مانند سواحل جنوبی ایران، خوردگی با سرعت بیشتری رخ می‌دهد.
تأثیر خوردگی گالوانیک بر آهن و فولاد
کاهش مقاومت میلگرد در بتن
در صورتی که میلگردهای فولادی با فلزات دیگر مانند آلومینیوم یا مس در تماس باشند، احتمال خوردگی گالوانیک افزایش می‌یابد. این امر باعث کاهش استحکام سازه‌های بتنی شده و خطرات زیادی به همراه دارد.
آسیب به تیرآهن و پروفیل‌های فولادی
در سازه‌های فلزی که از تیرآهن و پروفیل‌های فولادی استفاده می‌شود، تماس این قطعات با فلزات دیگر ممکن است به مرور زمان باعث کاهش ضخامت و استحکام آن‌ها شود. این امر بر دوام ساختمان و ایمنی آن تأثیر منفی دارد.
خوردگی در لوله‌های فولادی و مخازن صنعتی
در خطوط لوله فولادی و مخازن ذخیره‌سازی مواد شیمیایی، خوردگی گالوانیک می‌تواند منجر به نشتی، سوراخ شدن و کاهش طول عمر تجهیزات شود. این مسئله در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی اهمیت زیادی دارد.
روش‌های پیشگیری از خوردگی گالوانیک
استفاده از پوشش‌های محافظ
برای جلوگیری از تماس مستقیم فلزات، می‌توان از پوشش‌های رنگی، اپوکسی و گالوانیزه استفاده کرد. این پوشش‌ها به‌عنوان عایق الکتریکی عمل کرده و مانع واکنش خوردگی می‌شوند.
جداسازی فلزات ناهم‌جنس
یکی از ساده‌ترین روش‌ها برای کاهش خوردگی گالوانیک، استفاده از فاصله‌دهنده‌های غیررسانا مانند واشرهای پلاستیکی و لاستیکی در اتصالات فلزی است. این کار از تماس مستقیم فلزات جلوگیری می‌کند.
استفاده از آند فداشونده
در برخی سازه‌ها، از فلزاتی با پتانسیل الکتروشیمیایی کمتر مانند روی (Zn) یا منیزیم (Mg) به‌عنوان آند فداشونده استفاده می‌شود. این آندها دچار خوردگی شده و از فلزات اصلی محافظت می‌کنند.
کنترل شرایط محیطی
کاهش رطوبت، کنترل میزان نمک و استفاده از تهویه مناسب می‌تواند به کاهش سرعت خوردگی کمک کند. در محیط‌های صنعتی، استفاده از سیستم‌های ضدخوردگی و پایش دوره‌ای ضروری است.
انتخاب صحیح ترکیب فلزات
در طراحی سازه‌های فلزی، باید از ترکیب فلزاتی که دارای تفاوت پتانسیل الکتروشیمیایی کمتری هستند، استفاده شود. این کار باعث کاهش احتمال وقوع خوردگی گالوانیک می‌شود.
نقش آهن یک دو سه در تأمین آهن‌آلات مقاوم در برابر خوردگی
شرکت آهن یک دو سه به‌عنوان یکی از معتبرترین تأمین‌کنندگان آهن‌آلات ساختمانی و صنعتی، محصولاتی با مقاومت بالا در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی ارائه می‌دهد. برخی از خدمات این شرکت عبارتند از:
- عرضه میلگرد، تیرآهن، ورق فولادی و سایر مقاطع فولادی با پوشش ضدخوردگی
- امکان خرید آنلاین و مشاهده قیمت روز میلگرد 20 هیربد و تیرآهن
- ارسال فوری محصولات به سراسر ایران
- مشاوره تخصصی در انتخاب مصالح مناسب برای پروژه‌های ساختمانی و صنعتی
راهکارهای نهایی برای مقابله با خوردگی گالوانیک
خوردگی گالوانیک یکی از مهم‌ترین چالش‌های صنعت آهن و فولاد است که می‌تواند باعث کاهش استحکام و دوام سازه‌های فلزی شود. انتخاب پوشش‌های محافظ، استفاده از فلزات مناسب، جداسازی فلزات ناهم‌جنس و کنترل شرایط محیطی از جمله راهکارهای مؤثر برای پیشگیری از این نوع خوردگی است. اگر در حال اجرای پروژه‌ای ساختمانی هستید و به دنبال میلگرد، تیرآهن و ورق فولادی مقاوم در برابر خوردگی هستید، می‌توانید از خدمات شرکت آهن یک دو سه بهره‌مند شوید. برای دریافت اطلاعات بیشتر و مشاهده قیمت روز محصولات، به وب‌سایت آهن یک دو سه مراجعه کنید.
