پروژه‌های مگاسایز و تکان‌های بازار آهن‌الات
اثر پروژه‌های مگاسایز مثل راه‌آهن سراسری، پتروشیمی‌ها و سدسازی بر نبض بازار آهن‌آلات
در سال‌های اخیر، پروژه‌های مگاسایز ملی نظیر توسعه راه‌آهن سراسری، ساخت مجتمع‌های پتروشیمی و اجرای پروژه‌های سدسازی، نقشی حیاتی در جهت‌دهی به بازار آهن‌آلات ایران ایفا کرده‌اند. این پروژه‌ها به‌دلیل مقیاس وسیع و مصرف گسترده مصالح فلزی، به‌ویژه میلگرد، تیرآهن، ورق فولادی، قوطی پروفیل و سایر مقاطع فولادی، به نوعی تعیین‌کننده نبض تقاضا در بازار محسوب می‌شوند.
پروژه‌های مگاسایز چیستند و چرا اهمیت دارند؟
پروژه‌هایی که در سطح کلان کشوری اجرا می‌شوند، از نظر حجم سرمایه‌گذاری، نیروی انسانی، تجهیزات و مصرف آهن‌آلات بسیار قابل توجه‌اند. نمونه‌هایی مثل:
طرح‌های گسترش شبکه راه‌آهن سراسری
توسعه پتروشیمی‌های جنوب کشور
ساخت سدهای استراتژیک در مناطق مرکزی و غربی کشور
این پروژه‌ها نه‌تنها موتور محرک اقتصاد و اشتغال هستند، بلکه به شکل مستقیم و غیرمستقیم بازار فولاد و آهن‌آلات را متأثر می‌کنند.
رشد تقاضای آهن‌آلات همزمان با اجرای پروژه‌ها
هنگامی که یک پروژه مگاسایز آغاز می‌شود، مصرف محصولات فولادی به طرز چشم‌گیری افزایش می‌یابد. به‌عنوان مثال:
میلگرد A3 و A4 برای آرماتوربندی در فونداسیون سدها
تیرآهن بال‌پهن برای سازه‌های سنگین در پروژه‌های پتروشیمی
ورق سیاه و گالوانیزه برای ساخت سوله‌ها و تأسیسات زیرساختی
همه این محصولات، با افزایش تقاضا در بازه‌های خاص زمانی، باعث نوسان در قیمت آهن‌آلات می‌شوند که می‌تواند برای فعالان این بازار فرصت‌ساز یا چالش‌برانگیز باشد.
نقش پروژه‌های راه‌آهن در مصرف مقاطع فولادی
شبکه حمل‌ونقل ریلی به دلیل ماهیت سنگین و ساختار مهندسی خاص، نیازمند حجم بالایی از پروفیل‌های سنگین، تیرآهن‌های هاش، نبشی و ناودانی است. همچنین، ریل‌های فولادی خاص که تنها برخی کارخانه‌های بزرگ توان تولید آن را دارند، بخش مهمی از بازار را درگیر خود می‌کند. اجرای این پروژه‌ها همچنین باعث افزایش تقاضای غیرمستقیم در سایر بخش‌ها نظیر ساخت ایستگاه‌ها، پل‌های بتنی و فلزی و انبارها می‌شود.
تأثیر ساخت پتروشیمی‌ها بر بازار آهن
پتروشیمی‌ها، علاوه بر نیاز به سازه‌های فلزی عظیم، در ساخت مخازن تحت فشار، لوله‌کشی‌های فولادی، اسکلت فلزی پالایشگاه‌ها و تأسیسات جانبی از مقادیر زیادی ورق آلیاژی، ورق ضد سایش، لوله فولادی و … استفاده می‌کنند.
افزایش تقاضای این محصولات، معمولاً باعث جهش کوتاه‌مدت در قیمت ورق فولادی و قیمت لوله صنعتی می‌شود. این نوسانات، به‌خصوص برای فروشندگان و خریداران عمده اهمیت بالایی دارد.
پروژه‌های سدسازی و مصرف میلگرد
در پروژه‌های سدسازی، معماری عظیم و پیچیدگی‌های فنی نیازمند حجم بالایی از میلگرد ساده و آجدار، همچنین سیم آرماتوربندی، خاموت آماده و مش فولادی است. این پروژه‌ها اغلب در مناطق کوهستانی یا صعب‌العبور انجام می‌شوند که هزینه‌های حمل‌ونقل آهن‌آلات را نیز افزایش می‌دهد.
از این رو، قیمت و موجودی میلگرد در بازار، به‌شدت از آغاز یا توقف پروژه‌های سدسازی تأثیر می‌پذیرد.
اثرات زنجیره‌ای بر بازار آهن‌آلات
پروژه‌های مگاسایز، نه‌تنها مستقیماً بر تقاضا اثر دارند بلکه زنجیره‌ای از اثرات غیرمستقیم نیز ایجاد می‌کنند، مانند:
افزایش ظرفیت تولید کارخانه‌های فولاد
رشد ظرفیت حمل‌ونقل سنگین از جمله استفاده از تریلی و کفی
افزایش سفارش برای خدماتی نظیر برش و خم‌کاری آهن‌آلات
وضعیت فعلی پروژه‌های مگاسایز در ایران
بر اساس گزارش‌های منتشرشده از وزارت راه و شهرسازی و وزارت نیرو، در حال حاضر بیش از ۲۰ پروژه بزرگ حمل‌ونقل ریلی در استان‌های مختلف کشور در حال طراحی یا اجرا است. همچنین، فازهای جدید پتروشیمی بوشهر، پتروشیمی مکران و عسلویه در دستور کار توسعه قرار دارند. در بخش سدسازی نیز پروژه‌هایی مانند سد بختیاری، سد چمشیر و سد لاسک از جمله طرح‌هایی هستند که با تخصیص بودجه به مراحل اجرایی نزدیک شده‌اند.
این پروژه‌ها به‌شکل همزمان در چند جبهه فعال‌اند و موجب افزایش تقاضا برای آهن‌آلات ساختمانی، صنعتی و آلیاژی شده‌اند. تأمین به‌موقع این نیازها، به عملکرد بازار و موجودی انبار کارخانه‌ها بستگی مستقیم دارد.
بودجه عمرانی؛ پالس مستقیم به بازار فولاد
افزایش یا کاهش بودجه عمرانی دولت، نقش مستقیمی در تقاضای بازار آهن‌آلات دارد. وقتی بودجه عمرانی افزایش پیدا می‌کند، شرکت‌های پیمانکاری بزرگ وارد عمل می‌شوند و حجم زیادی از مقاطع فولادی مورد نیاز خود را سفارش می‌دهند.
بر اساس لایحه بودجه سال جاری، بیش از ۳۰۰ هزار میلیارد تومان بودجه عمرانی در نظر گرفته شده که اگر اجرایی شود، شاهد جهشی چشمگیر در مصرف تیرآهن، میلگرد، ورق و پروفیل خواهیم بود. بنابراین، فعالان بازار باید بودجه عمرانی و تخصیص اعتبارات به طرح‌های عمرانی را به‌عنوان یک شاخص کلیدی در نظر بگیرند.
تحلیل تأثیر بودجه عمرانی بر قیمت تیرآهن
تأثیر اجرای پروژه‌ها بر صادرات و واردات فولاد
با اجرای پروژه‌های داخلی، گاهی صادرات فولاد خام یا فرآوری‌شده محدود می‌شود تا نیاز داخلی تأمین شود. این موضوع می‌تواند بر قیمت جهانی فولاد نیز اثرگذار باشد، چرا که ایران یکی از تولیدکنندگان مهم منطقه است.
از سوی دیگر، اگر پروژه‌ای به تجهیزات خاص نیاز داشته باشد که در داخل تولید نمی‌شود (مثلاً ورق‌های خاص صنعتی یا فولادهای زنگ‌نزن مقاوم به خوردگی)، نیاز به واردات آهن‌آلات خاص نیز افزایش می‌یابد. این مسئله می‌تواند تراز تجاری فولاد را به چالش بکشد و بر قیمت‌ها اثر بگذارد.
نقش کارخانه‌های فولاد در پاسخ به نیاز پروژه‌ها
کارخانه‌هایی مانند ذوب‌آهن اصفهان، فولاد خوزستان، فولاد مبارکه، فولاد بناب و فولاد ظفر بناب در تأمین نیاز پروژه‌های ملی نقش حیاتی دارند. برخی از این کارخانه‌ها خطوط تولید مخصوص برای سفارش‌های حجیم پروژه‌ای دارند.
در زمان اجرای پروژه‌های مگاسایز، سفارش‌های این کارخانه‌ها به‌صورت مستقیم از سوی پیمانکاران کلان و گاهی از سوی دولت انجام می‌شود. به همین دلیل، موجودی بازار برای مصرف‌کنندگان خرد کاهش یافته و ممکن است باعث افزایش قیمت شود.
چه راهکاری برای فعالان بازار وجود دارد؟
با توجه به اثرگذاری بالای پروژه‌های مگاسایز بر بازار آهن‌آلات، توصیه می‌شود فعالان این صنعت به نکات زیر توجه کنند:
رصد دقیق اخبار پروژه‌های ملی و بودجه‌های عمرانی
برنامه‌ریزی برای خرید عمده در زمان‌هایی که پروژه‌های بزرگ شروع نشده‌اند
استفاده از مشاوره تخصصی فروشندگان معتبر مثل مجموعه آهن یک دو سه
تنوع در سبد محصولات و پیش‌بینی نیازهای خاص پروژه‌ها (مانند ورق ضد سایش، میلگرد ویژه سدسازی و…)
مجموعه آهن یک دو سه با سال‌ها تجربه در تأمین آهن‌آلات پروژه‌های عمرانی و صنعتی، آماده همکاری با کارفرمایان، مهندسین مشاور، انبوه‌سازان و شرکت‌های پیمانکاری می‌باشد. از مزایای همکاری با ما:
اعلام سریع قیمت‌ها و موجودی‌ها
تأمین محصولات از بهترین کارخانه‌ها
تحویل فوری در محل پروژه با کمترین هزینه حمل
تحلیل آینده بازار
با بررسی روند اجرای پروژه‌های ملی، می‌توان پیش‌بینی کرد که در صورت تداوم یا افزایش حجم این پروژه‌ها، شاهد رشد بیشتر در مصرف محصولات فلزی خواهیم بود. این موضوع می‌تواند سیگنالی مثبت برای سرمایه‌گذاران، تولیدکنندگان، فروشندگان و خریداران آهن‌آلات باشد.برای فعالان بازار، رصد دقیق اخبار مربوط به شروع یا توقف این پروژه‌ها، به‌عنوان یک ابزار تحلیلی مهم محسوب می‌شود. در همین راستا، شرکت آهن یک دو سه با ارائه قیمت‌های به‌روز، مشاوره تخصصی و تأمین سریع آهن‌آلات مورد نیاز پروژه‌های عمرانی و صنعتی، آماده همکاری با کلیه فعالان این حوزه می‌باشد.
با مشاوران ما با شماره تماس 22336060-021 در تماس باشد .
