آینده بازار فولاد در 2026؛ تعادل شکننده یا تهدیدهای بزرگ؟
به گزارش آهن 123، بازار جهانی فولاد در آستانه سال 2026 در حالی قرار دارد که بیش از هر زمان دیگری در تقاطع پیچیده ای از اقتصاد، سیاست و فناوری قرار گرفته است.
با آنکه شاخصهای کلان اقتصادی نشاندهنده عبور تدریجی جهان از شوکهای تورمی و رکودی است که در سال های گذشته تجربه کرده ایم، اما هنوز صنعت فولاد با مجموعه ای از عدمقطعیت ها روبهرو است که مسیر آینده آن را پیچیده و چندلایه میکند.
این عدمقطعیت ها نه تنها تحت تأثیر تحولات اقتصادی، بلکه به ویژه در پی سیاست های حمایتگرایانه، تنشهای ژئوپلیتیکی و الزامات زیستمحیطی به وضعیت بازار افزوده است.
بنابراین سوال اصلی اینجاست! آیا بازار آهن و فولاد در آستانه سال 2026 همچنان به مسیر آرام خود ادامه خواهد داد یا شاهد طوفان های پنهان جدیدی خواهیم بود؟
ثبات شکننده در تراز عرضه و تقاضا
بررسی داده ها و پیشبینیهای معتبر بینالمللی نشان میدهد که بازار فولاد در سال 2026 از نظر کمیت با کمبود یا مازاد شدید روبهرو نخواهد شد.
این پیشبینیها حاکی از یک رشد ملایم تقاضا و کنترل نسبی تولید است که باعث شده تعادلی نسبی در عرضه و تقاضا به وجود آید. هرچند این تعادل نسبی در ظاهر نشانه ای از ثبات است، اما باید اذعان داشت که این وضعیت بیش از آنکه ناشی از بهبود واقعی بازار باشد، نتیجه احتیاط تولیدکنندگان و تعدیل سرمایهگذاریها در سال های اخیر است.
در این میان، کاهش شتاب افت تقاضای فولاد در چین و رشد مصرف در اقتصادهای نوظهوری همچون هند، ویتنام، عربستان و برخی کشورهای منطقه منا بهعنوان عامل اصلی این ثبات نسبی شناخته میشود. جابهجایی تدریجی کانون تقاضا از کشورهای پیشرفته به سوی بازارهای در حال توسعه، یکی از بزرگترین تحولات در صنعت فولاد به شمار میآید.
البته باید توجه داشت که این وضعیت شکننده است و هرگونه اختلال ژئوپلیتیکی یا تشدید جنگهای تجاری میتواند به سرعت این توازن را به هم بزند و نوسانات جدیدی را در بازار فولاد رقم بزند.
حمایتگرایی تجاری؛ دیوارهای بلندتر در برابر فولاد
یکی از مهمترین روندهایی که در بازار جهانی فولاد مشاهده میشود، گسترش سیاست های حمایتگرایانه و استفاده از ابزارهای محدودکننده تجارت است. پرونده های ضد دامپینگ، سهمیه های وارداتی و سازوکارهایی مانند مکانیسم تعدیل مرزی کربن در اروپا، همگی به قواعد بازی جدیدی تبدیل شده اند که موجب محدود شدن جریان آزاد تجارت فولاد در سطح جهانی میشود.
این اقدامات که بهطور عمده برای حمایت از تولیدکنندگان داخلی و کاهش انتشار کربن طراحی شده اند، عملاً به چالشی جدی برای فعالان صنعت فولاد تبدیل شده اند.
بازار آمریکا نمونه بارز این رویکرد است. اعمال محدودیت های جدید بر واردات برخی محصولات فولادی میتواند تغییرات زیادی را در مسیر صادرات فولاد تخت ایجاد کند. در اروپا نیز ترکیب سهمیه های حفاظتی و الزامات کربنی فشار مضاعفی بر صادرکنندگان وارد کرده است.
در چنین شرایطی، مزیت رقابتی فولادسازان تنها به قیمت و کیفیت محدود نمیشود، بلکه توانایی انطباق با مقررات تجاری و زیستمحیطی نیز به یکی از عوامل کلیدی بقا و موفقیت این صنعت تبدیل شده است.
تولید جهانی فولاد
آمارهای مربوط به تولید جهانی آهن نشان میدهد که هنوز صنعت فولاد در فاز اصلاح و تعدیل قرار دارد و از رشد شدید تولید خبری نیست. کاهش تولید در برخی از مناطق، به ویژه کشورهای CIS، نشاندهنده فشارهای اقتصادی و محدودیت های ساختاری است.
با این حال، رشد تولید در کشورهایی مانند اوکراین، هرچند در مقیاس جهانی چندان تأثیرگذار نیست، اما بهعنوان نشانه ای از بازسازی ظرفیت های صنعتی و بازگشت تدریجی به بازار قابل توجه است.
این ناهمگونی منطقه ای در تولید فولاد بازتابی از شرایط اقتصادی متفاوت، دسترسی به انرژی، منابع سرمایه ای و بازارهای صادراتی است. فولادسازان بزرگ جهانی با مدیریت ظرفیت های تولید و پرهیز از ایجاد مازاد تولید، سعی دارند تا از افت شدید قیمت ها جلوگیری کنند. این رویکرد محتاطانه یکی از عوامل اصلی در حفظ ثبات نسبی بازار فولاد در ماه های اخیر بوده است.
مواد اولیه و فناوری؛ بازی دوگانه قیمت و بهره وری
در عرصه مواد اولیه، چشمانداز کاهش قیمت سنگ آهن در سال 2026 به معنای آن است که فولادسازان میتوانند حاشیه سود خود را بهبود بخشند. کاهش قیمت سنگ آهن، یکی از نهاده های استراتژیک صنعت فولاد، در عین حال موجب افزایش فشار رقابتی در بازار محصولات نهایی خواهد شد. تولیدکنندگانی که بتوانند این کاهش هزینه ها را به مزیت عملیاتی تبدیل کنند، جایگاه بهتری در بازار خواهند داشت.
همزمان با این تحولات، فناوریهای نوین به ویژه در حوزه هوش مصنوعی در صنعت فولاد وارد مرحله ای جدید شده است. تمرکز بر بهره وری و کارآمدی فرآیندهای تولید، موجب تغییرات اساسی در نحوه مصرف انرژی، طراحی زنجیره تأمین و حتی الگوهای تولید فولاد خواهد شد.
فولاد سبز و پروژه های کمکربن دیگر یک انتخاب لوکس نیستند، بلکه به پیششرطی برای حضور در بازارهای آینده تبدیل شده اند.
روایت بازار میلگرد در سال 2025: از رکود تا کفسازی
در سال 2025، بازار جهانی میلگرد دوره ای پرنوسان را پشت سر گذاشت که بیش از هر چیزی از ضعف تقاضا در بخش ساختوساز و کندی فعالیت های عمرانی ناشی میشد. در نیمه نخست سال، رکود تقاضا باعث کاهش قیمت ها شد، اما در نیمه دوم سال، بازار بهتدریج به ثبات نسبی رسید.
اگرچه نشانه ای از رشد چشمگیر تقاضا مشاهده نشد، اما کاهش شدت رکود موجب شد که قیمت ها در برخی بازارها کفسازی کرده و حتی رشدهای محدود و مقطعی به ثبت رسید.
بازار ترکیه یکی از نمونه های این وضعیت بود، جایی که قیمت میلگرد در اواخر سال با رشدی حدود 3.6 درصدی به 570 دلار در هر تن رسید. در مقابل، بازار آمریکا به واسطه تداوم پروژه های ساختمانی و زیرساختی، سطح قیمتی بالاتری را تجربه کرد.
با این حال، چشم انداز کوتاهمدت بازار میلگرد همچنان محتاطانه ارزیابی میشود. در آینده نزدیک، مازاد عرضه احتمالی چین و رقابت فزاینده صادراتی هند میتواند فشار نزولی بر قیمت ها وارد کند و روند صعودی پایدار را در بازار جهانی دشوار سازد.
آینده بازار جهانی فولاد؛ آرامش نسبی یا طوفان پنهان؟
در مجموع، تحولات اخیر نشان میدهند که بازار جهانی فولاد در آستانه سال 2026 با ثبات نسبی مواجه است، اما این ثبات پرریسک است.
تعادل نسبی عرضه و تقاضا، رشد اقتصادهای نوظهور و کاهش فشار تورمی، سیگنال های مثبتی هستند، اما همزمان، تشدید حمایتگرایی تجاری، ریسکهای ژئوپلیتیکی و الزامات زیستمحیطی میتوانند افق تصمیمگیری را محدود کنند.
بنابراین، فولادسازان و فعالان صنعت باید آماده باشند تا استراتژی های خود را فراتر از محاسبات هزینه و قیمت، بر اساس قواعد جدید تجارت جهانی و تحولات فناوری تنظیم کنند.
