نحوه تشخیص میلگرد اصل از تقلبی در سه دقیقه
آهن آلات، ستون فقرات صنعت ساختمان‌سازی و پروژه‌های عمرانی هستند. در میان محصولات فولادی، میلگرد به دلیل نقش تعیین کننده اش در استحکام سازه‌ها، یکی از پرکاربردترین مصالح است.
اما واقعیت تلخ اینجاست که بازار میلگرد، از دست متقلبان دور نمانده و نمونه‌های بی‌کیفیت یا حتی غیراستاندارد را در میان محصولات اصلی می توان یافت. خرید این میلگردهای تقلبی، می تواند نه‌تنها سرمایه شما را هدر دهد بلکه امنیت کل ساختمان را به خطر بیندازد.
اینجاست که یادگیری نحوه تشخیص میلگرد اصل از تقلبی به یک مهارت تاثیرگذار برای مهندسان، پیمانکاران و حتی خریداران کوچک تبدیل می شود. از بررسی وزن و پلاک بندیل گرفته تا تشخیص علائم حک شده و مطابقت آن‌ها با برگه آنالیز، همه جزئیاتی هستند که تفاوت یک خرید مطمئن با یک اشتباه پرهزینه را رقم می زنند.
چرا باید قلق های تشخیص میلگرد اصل از تقلبی را بدانید؟
انتخاب و خرید میلگرد استاندارد، تنها یک تصمیم اقتصادی نیست، بلکه یک سرمایه‌گذاری روی ایمنی و دوام سازه محسوب می شود. استفاده از میلگرد تقلبی درست مثل بنا کردن ساختمان روی زمین سست است؛ در ظاهر همه‌چیز خوب به نظر می رسد، اما کوچک ترین فشار یا حادثه می تواند فاجعه بار باشد.
- میلگردهای بی‌کیفیت یا غیراستاندارد توان تحمل بار طراحی‌شده را ندارند و در برابر فشار یا زلزله به سرعت دچار شکست می شوند.
- تعویض میلگرد یا بازسازی بخش آسیب‌دیده، هزینه و زمان پروژه را چند برابر می کند.
- فرو ریختن سازه به دلیل استفاده از میلگرد تقلبی می تواند جان افراد را به خطر بیندازد.
طبق جدیدترین آمار انجمن فولاد ایران در سال ۱۴۰۳، حدود ۷ درصد از میلگردهای بازار فاقد استاندارد ملی یا نمونه‌های تقلبی هستند. به زبان ساده، از هر ۱۰۰ شاخه میلگردی که به بازار عرضه می شود، حدود ۷ شاخه می تواند بی‌کیفیت و حتی خطرناک باشد. این آمار هشدار جدی برای خریداران است تا پیش از خرید، با روش‌های تشخیص میلگرد اصل از تقلبی آشنا باشند و برندهای معتبر مثل میلگرد 20 آجدار A3 هیربد را به‌عنوان معیار سنجش کیفیت در نظر بگیرند.
روش‌های شناسایی میلگرد استاندارد و اصل
4 روش تضمین شده که حال 20 سال بودن در بازار آهن است را در اختیار شما قرار میدهیم تا در کمتر از 3 دقیقه میلگرد خوب و باکبفبت را از میگردهای ضعیف و کم کیفیت موجود در بازار را تشخیص دهید.
بررسی وزن میلگرد
وزن میلگرد، یکی از مهم‌ترین و سریع‌ترین معیارها برای اطمینان از اصالت محصول است. میلگردهای تولید شده توسط برندهای معتبر، معمولاً دقیقاً مطابق با جدول اشتال وزن دارند و هرگونه انحراف زیاد از این اعداد می تواند هشداردهنده باشد.
چرا وزن اهمیت دارد؟
وزن میلگرد به‌طور مستقیم با میزان فولاد مصرف‌شده در فرآیند تولید ارتباط دارد. اگر وزن کمتر از حد استاندارد باشد، به این معناست که مقطع فولادی کوچک‌تر و مقاومت مکانیکی آن پایین‌تر است. در نتیجه سازه نمی تواند فشار و بار طراحی‌شده را تحمل کند.
- اعداد رسمی جدول اشتال را معیار قرار دهید.
- کارخانه‌های معتبر، انحراف وزنی کمتر از ۴٪ دارند.
نکته: همیشه هنگام خرید عمده، چند شاخه میلگرد را به‌صورت تصادفی وزن‌کشی کنید تا خیالتان از استاندارد بودن کل محموله راحت شود.
بررسی پلاک شناسایی یا پلاک بندیل ( کارت شناسنامه میلگرد )
یکی از مطمئن‌ترین و سریع‌ترین راه‌ها برای تشخیص میلگرد اصل از تقلبی، نگاه دقیق به پلاک بندیل است. این پلاک که معمولاً با سیم یا بست فلزی به بندیل میلگرد متصل می شود، در واقع شناسنامه محصول به شمار می آید و اطلاعات کلیدی درباره آن را در اختیارتان قرار می دهد.
اطلاعات مهم درج‌شده روی پلاک بندیل عبارت‌اند از:
- نام و لوگوی کارخانه تولیدکننده (نشانه اصالت و اعتبار برند)
- مشخصات فنی دقیق شامل قطر، نوع آج، و گرید فولاد
- شماره ذوب یا شماره بهر که مسیر تولید را مشخص می کند
- تاییدیه کنترل کیفیت بر اساس استاندارد ملی یا بین‌المللی
چرا باید پلاک بندیل را بررسی کنیم؟
زیرا متقلبان معمولاً یا پلاک جعلی استفاده می کنند یا آن را حذف می کنند. حرفه‌ای‌ها همیشه اطلاعات روی پلاک بندیل را با علائم حک شده روی بدنه میلگرد تطبیق می دهند؛ اگر حتی یکی از این مشخصات همخوانی نداشت، محصول مشکوک است.
نکته: برندهایی مثل میلگرد 20 آجدار A3 هیربد همیشه پلاک بندیل با چاپ صنعتی و ضد جعل دارند، که تشخیص اصالت آن‌ها را بسیار آسان‌تر می کند.
رنگ و ظاهر سطح میلگرد
در فرآیند تشخیص میلگرد اصل از تقلبی، رنگ و ظاهر سطح یکی از شاخص‌های پایه اما بسیار مهم است. یک میلگرد استاندارد و باکیفیت معمولاً رنگی تیره مایل به مشکی با سطحی یکنواخت دارد؛ این رنگ حاصل فرایند نورد گرم و اکسیداسیون طبیعی فولاد است.
چه چیزی را باید بررسی کنید؟
زنگ‌زدگی سطحی: وجود لایه‌ای نازک از زنگ‌زدگی طبیعی (سطحی) در انبارداری بلندمدت امری عادی است و بر استحکام میلگرد تأثیر نمی گذارد. اما زنگ‌زدگی عمیق و پوسته‌پوسته شدن، نشان‌دهنده کاهش مقطع مؤثر و افت مقاومت مکانیکی است.
- میلگرد باید عاری از ترک‌های قابل مشاهده، حفره‌ها، یا فرورفتگی‌های غیرطبیعی باشد، زیرا این عیوب می توانند نقاط ضعف بحرانی در سازه ایجاد کنند.
- الگوی آج نه‌تنها یکنواخت و منظم است، بلکه هیچ بریدگی یا ناپیوستگی در طول شاخه دیده نمی شود.
نکته تخصصی: رنگ بسیار روشن یا سطح صیقلی غیرمعمول می تواند نشانه پرداخت یا پوشش مصنوعی برای پنهان کردن عیوب باشد؛ این مورد در برخی نمونه‌های تقلبی مشاهده شده و باید با دقت بررسی شود.
علائم اختصاری حک شده روی بدنه میلگرد
یکی از ابزارهای دقیق در تشخیص میلگرد اصل از تقلبی، بررسی کدها و نشانه‌های حک شده روی بدنه محصول است. این علائم به‌مثابه یک امضای رسمی، کارخانه تولیدکننده و مشخصات فنی میلگرد را آشکار می کنند.
- روش حک‌کاری باید با دستگاه‌های صنعتی و به‌صورت برجسته انجام شود، نه به شکل دستی یا کم‌رنگ.
- اطلاعات درج‌شده شامل سایز دقیق میلگرد، گرید فولاد (مثل A3)، و الگوی آج آن است.
- هر کارخانه معتبر، الگوی خاص خود را دارد که با سایر تولیدکنندگان متفاوت است.
نکته حرفه‌ای: همیشه کد حک شده روی بدنه را با اطلاعات درج‌شده روی پلاک بندیل مطابقت دهید؛ این روش، یکی از سریع‌ترین فیلترها برای شناسایی محصولات غیر استاندارد است.
نکات طلایی برای خرید میلگرد اصل
برای اطمینان از خرید میلگرد استاندارد و جلوگیری از فریب سودجویان، این نکات را به خاطر بسپارید:
همیشه وزن میلگرد را با جدول اشتال مقایسه کنید.
اطلاعات پلاک باید با حک‌کاری بدنه همخوانی داشته باشد.
برگه آنالیز بخواهید به‌ویژه برای پروژه‌های بزرگ، این برگه ضروری است.
از قیمت‌های غیرمنطقی دوری کنید! میلگرد ارزان‌تر از حد معمول، احتمالاً تقلبی است.
خطرات استفاده از میلگرد تقلبی
استفاده از میلگرد غیراستاندارد می تواند عواقب جبران‌ناپذیری داشته باشد!
- میلگردهای تقلبی ممکن است در برابر زلزله یا فشارهای سنگین مقاومت کافی نداشته باشند.
- بازسازی یا تقویت سازه‌های معیوب هزینه‌های گزافی به همراه دارد.
- طبق گزارش سازمان نظام مهندسی در سال ۱۴۰۳، حدود ۱۲ درصد از حوادث ساختمانی در ایران به دلیل استفاده از مصالح غیراستاندارد رخ داده است.
نقش کارخانه‌های معتبر در تولید میلگرد استاندارد
کارخانه‌های معتبری مانند هیربد، ذوب آهن، راد همدان و سیرجان حدید با رعایت استانداردهای ملی (مانند استاندارد ISIRI 3132) میلگردهایی با کیفیت بالا تولید می کنند. برای مثال
میلگرد 20 آجدار A3 هیربد به دلیل استحکام کششی بالا (حداقل ۴۰۰ مگاپاسکال در حالت تسلیم) و ترکیب شیمیایی استاندارد، یکی از بهترین گزینه‌ها برای پروژه‌های ساختمانی است.
این میلگردها معمولاً با تلورانس وزنی کمتر از ۳٪ تولید می شوند و دارای پلاک بندیل و برگ آنالیز معتبر هستند.
نتیجه‌گیری
تشخیص میلگرد اصل از تقلبی، مهارتی است که هر خریدار، پیمانکار یا مهندس عمران باید به آن مسلط باشد. با بررسی وزن، پلاک بندیل، علائم حک شده، برگ آنالیز و ظاهر میلگرد، می توانید از اصالت محصول مطمئن شوید. انتخاب برندهای معتبر مانند میلگرد 20 آجدار A3 هیربد و خرید از مراکز قابل‌اعتماد مانند آهن 123، احتمال هرگونه خطا را به حداقل می رساند.
یادتان باشد که میلگرد، قلب تپنده سازه شماست؛ پس با دقت و آگاهی خرید کنید تا امنیت و دوام پروژه‌تان تضمین شود. برای مشاوره و خرید میلگرد استاندارد، همین حالا با کارشناسان «آهن 123» تماس بگیرید و خیال خود را از بابت کیفیت راحت کنید.
سؤالات متداول
یا وزن کم میلگرد همیشه نشانه تقلبی بودن است؟
خیر، اما اگر وزن میلگرد اختلاف زیادی (بیش از ۵٪) با جدول اشتال داشته باشد، باید اصالت آن بررسی شود.
برگ آنالیز برای خریدهای کوچک هم ضروری است؟
برای خریدهای کوچک ممکن است برگ آنالیز ارائه نشود، اما بررسی پلاک بندیل و حک کاری بدنه ضروری است.
زنگ‌زدگی میلگرد نشانه تقلبی بودن آن است؟
زنگ‌زدگی سطحی به دلیل رطوبت طبیعی است و مشکلی ایجاد نمی کند، اما زنگ‌زدگی عمیق می تواند کیفیت را کاهش دهد.
کدام برند میلگرد A3 در بازار ایران معتبر است؟
برندهایی مانند میلگرد 20 آجدار A3 هیربد، فایکو و ملی اهواز به دلیل رعایت استانداردها، انتخاب‌های مطمئنی هستند.
چگونه از خرید میلگرد تقلبی جلوگیری کنیم؟
با خرید از مراکز معتبر مانند آهن 123، بررسی وزن، پلاک بندیل و علائم حک شده، و درخواست برگ آنالیز، می توانید از اصالت میلگرد مطمئن شوید.
