چند تن میلگرد برای ساختمان سه طبقه لازم است؟
من سال هاست در بازار آهن آلات کار می‌کنم و هر روز با سازنده هایی روبه‌رو می‌شوم که دقیقاً همین سؤال را از من می‌پرسند: «چند تن میلگرد برای ساختمان سه طبقه لازم داریم؟» جوابش ساده نیست، چون به متراژ زیربنا، نوع سازه و حتی طراحی مهندس بستگی دارد، اما تجربه ی من می‌گوید برای یک ساختمان سه طبقه معمولی، میزان مصرف میلگرد چیزی بین 30 تا 45 تُن است.
وقتی بخواهی ساخت‌وساز را شروع کنی، باید با دیدی حساب‌شده جلو بروی چون مقدار میلگرد، مستقیم روی هزینه نهایی کار اثر دارد. من معمولاً در چنین پروژه هایی از میلگرد 14 آجدار A3 ابهر استفاده می‌کنم چون هم استاندارد است، هم استحکام خوبی دارد. در ادامه محاسبه فونداسیون، ستون‌ها و سقف را جداگانه بررسی می‌کنیم تا بتوانید با ذهنی باز، خریدتان را برنامه‌ریزی کنید.
اینجا در آهن123، هدف ما فقط فروش نیست؛ می‌خواهیم مطمئن شوید هر کیلو آهنی که می‌خرید، دقیقاً به کار سازه‌تان می‌آید.
برای مشاوره رایگان و خرید انواع میلگرد با کارشناسان فنی ما در آهن123 تماس بگیرید 02122336060
حساب سرانگشتی چند تن میلگرد برای ساختمان سه طبقه نیاز دارید؟
من که سال ها در کار فروش و تأمین آهن هستم، همیشه وقتی مشتری‌ها درباره ی مقدار میلگرد مورد نیاز برای ساختمان سه طبقه شان سوال می‌پرسند، یک حساب سرانگشتی و ساده را بهشان یاد می‌دهم تا دید بهتری پیدا کنند. اول باید بدانید هیچ عدد دقیقی را نمی‌شود بدون نقشه های مهندسی گفت، اما برای برآورد اولیه و تخمین بودجه، محاسبه بر اساس متراژ زیربنا خیلی کارآمد است.
اگر سازه‌تان اسکلت بتنی دارد (که در بیشتر ساختمان‌های ایران همین نوع استفاده می‌شود)، مهندسان معمولاً وزن میلگرد مصرفی را برای هر متر مربع بین چند بازه مشخص در نظر می‌گیرند. این بازه به نوع طراحی، مقاومت خاک، و استاندارد زلزله‌خیزی منطقه بستگی دارد، اما به‌صورت تجربی من و همکارانم معمولاً با همین فرمول ساده کارمان را جلو می‌بریم تا برآورد اولیه دقیق‌تری داشته باشیم.
بر اساس تجربه ی کاری من، سه حالت کلی وجود دارد: در شرایط اقتصادی و سبک، بین 40 تا 50 کیلوگرم میلگرد برای هر متر مربع مصرف می‌شود؛ این حالت مخصوص سازه های ساده و مناطق کم‌زلزله است. حالت میانگین و متعارف، حدود 50 تا 65 کیلوگرم در هر متر مربع است که معمول‌ترین انتخاب برای خانه های سه طبقه شهری محسوب می‌شود.
اما اگر طراحی خاص یا سقف های سنگین دارید، مقدار مصرف به حدود 65 تا 85 کیلوگرم در هر متر مربع می‌رسد. همین حساب سرانگشتی کمک می‌کند از همان ابتدا تصویر روشنی از حجم میلگرد و بودجه لازم داشته باشید.
مثال واقعی از محاسبه میلگرد موردنیاز
اگر بخواهیم مقدار آهن یا میلگرد مورد نیاز ساختمان سه طبقه را با یک مثال واقعی مشخص کنیم، فرض کنید هر طبقه از سازه شما 150 متر مربع مساحت دارد؛ در نتیجه زیربنای کل بنا برابر با 450 متر مربع خواهد بود.
بر اساس استاندارد مصرف میلگرد در سازه های بتنی، اگر ساخت در حالت متوسط انجام شود (حدود 60 کیلوگرم در هر متر مربع)، مجموع میلگرد مورد نیاز شما برابر با 27٬000 کیلوگرم یا همان 27 تن میلگرد خواهد بود.
در روش اقتصادی تر، این عدد حدود 22.5 تن و در حالت معمول و رایج، نزدیک به 29.25 تن محاسبه می‌شود. پس می‌توان گفت برای برنامه‌ریزی مالی و خرید دقیق‌تر، بهتر است مقدار مصرف را در بازه 22.5 تا 29.5 تن میلگرد در نظر بگیرید تا در صورت تغییرات طراحی یا افزایش مقدار بتن، فشاری به بودجه پروژه وارد نشود.
در ادامه، جدول زیر به شما کمک می‌کند تا براساس متراژ، مقدار میلگرد مورد نیاز هر پروژه را به‌صورت سریع و دقیق با اطلاعات واقعی بازار مشاهده کنید.
جدول برآورد وزنی میلگرد برای ساختمان سه طبقه
| متراژ هر طبقه (متر مربع) | متراژ کل زیربنا (متر مربع) | حالت اقتصادی (حدوداً به تن) | حالت متوسط (حدوداً به تن) | حالت ویژه (حدوداً به تن) |
| 100 | 300 | 12 تا 15 | 15 تا 19.5 | 19.5 تا 25.5 |
| 150 | 450 | 18 تا 22.5 | 22.5 تا 29.25 | 29.25 تا 38.25 |
| 200 | 600 | 24 تا 30 | 30 تا 39 | 39 تا 51 |
| 250 | 750 | 30 تا 37.5 | 37.5 تا 48.75 | 48.75 تا 63.75 |
محاسبه دقیق تر میلگرد برای بخش هایم ختلف ساختمان
برای محاسبه دقیق‌تر میلگرد ساختمان سه طبقه باید بدانیم هر بخش سازه چه سهمی از آن 27 تن میلگرد را مصرف می‌کند. معمولاً میزان مصرف میان فونداسیون (پی)، ستون‌ها و سقف‌ها تقسیم می‌شود و نوع میلگرد در هر بخش متفاوت است. این تفکیک باعث می‌شود برآورد مصالح و گفت‌وگو با پیمانکار یا مهندس سازه با دقت و آگاهی بیشتری انجام شود.
میلگرد فونداسیون (پی) برای ساختمان سه طبقه
میلگرد فونداسیون ساختمان سه طبقه یکی از مهم‌ترین بخش‌های سازه محسوب می‌شود، زیرا تمام بار طبقات از طریق پی به خاک منتقل می‌شود. در این مرحله، میلگردها به شکل یک شبکه مشی در بالا و پایین پی قرار می‌گیرند و نقش اصلی آن‌ها افزایش مقاومت کششی بتن است.
این شبکه شامل دو نوع میلگرد است: میلگردهای طولی که در امتداد نوارهای فونداسیون اجرا می‌شوند، و میلگردهای عرضی یا خاموت‌ها که عمود بر میلگردهای طولی بسته می‌شوند.
رعایت مفاهیم فنی مانند کاور بتن (فاصله استاندارد بین میلگرد و سطح بتن برای جلوگیری از زنگ‌زدگی) و خم انتهایی میلگرد (برای چسبندگی بهتر با بتن) بسیار مهم است.
در یک ساختمان سه طبقه معمولاً فاصله خاموت‌ها حدود 20 سانتی‌متر در نظر گرفته می‌شود و سایز میلگردهای فونداسیون از نمره 16 تا 20 آجدار انتخاب می‌شود تا سازه ایمن، مقاوم و مطابق اصول مهندسی بنا شود.
ما در مقاله خرید میلگرد 14 برای فونداسیون به طور کامل به این موضوع پرداخته ایم.)
میلگرد ستون‌ها برای یک ساختمان سه طبقه
در بخش ستون‌های ساختمان سه طبقه، نقش میلگردها در حفظ پایداری و انتقال بار سازه بسیار کلیدی است. ستون‌ها وزن سقف و دیوارها را به فونداسیون منتقل می‌کنند، بنابراین ستون‌های طبقه همکف به‌طور طبیعی نیاز به میلگردهای قطورتر و پرشمارتر دارند.
در این بخش دو نوع میلگرد استفاده می‌شود: میلگردهای طولی که به صورت عمودی درون ستون قرار گرفته و اسکلت اصلی را تشکیل می‌دهند، و خاموت‌ها که معمولاً با نمره های 8 یا 10 دور میلگردهای طولی پیچیده می‌شوند تا از خم‌شدن یا کمانش آن‌ها جلوگیری کنند.
به‌طور معمول، یک ستون با ابعاد 40×40 سانتی‌متر در طبقه پایین بین 8 تا 12 شاخه میلگرد سایز 18 یا 20 نیاز دارد؛ اما با افزایش ارتفاع طبقات، قطر و تعداد میلگردها کاهش پیدا می‌کند تا سازه هم ایمن و هم اقتصادی اجرا شود.
(ما در مقاله کاربرد میلگرد در فونداسیون، ستون و سقف به طور کامل به این موضوع پرداخته ایم.)
میلگرد سقف ها (برای سقف تیرچه و بلوک) برای ساختمان سه طبقه
در ساخت سقف‌های تیرچه و بلوک برای ساختمان‌های سه طبقه، میلگرد نقش اصلی را در ایجاد استحکام و جلوگیری از ترک‌های سطحی بتن ایفا می‌کند. این نوع سقف از چند بخش میلگردی تشکیل شده است:
میلگردهای تیرچه که اسکلت اصلی سقف را می‌سازند و معمولاً شامل دو میلگرد در پایین، یک عدد در بالا و یک میلگرد خرپایی زیگزاگ هستند.
سایز آن‌ها با توجه به دهانه سقف بین 8 تا 16 متغیر است. بخش دوم، میلگردهای حرارتی و جمع‌شدگی هستند که به صورت شبکه ای با فواصل حدود 25 سانتی‌متر بر روی سقف اجرا می‌شوند تا از ترک‌خوردگی بتن در اثر تغییرات دما جلوگیری کنند؛ برای هر متر مربع از سقف، حدود 8 متر طول میلگرد سایز 8 یا 10 نیاز است.
در نقاط اتصال تیرچه ها به تیرهای اصلی، از میلگردهای تقویتی اُتکا و ممان منفی استفاده می‌شود تا تحمل خم‌شدگی و فشار افزایش یابد و سقف در برابر نیروهای وارده کاملاً ایمن باقی بماند.
ما در مقاله چرا باید تفاوت میلگرد ممان منفی و ادکا را بشناسیم؟ به طور کامل به این موضوع پرداخته ایم.)
کدام سایز میلگرد برای ساختمان سه طبقه مناسب است؟
| بخش سازه (محل استفاده) | سایز متداول میلگرد | توضیحات و نکات مهم |
| فونداسیون (پی) | 16، 18، 20، 22 | برای آرماتورهای اصلی طولی و عرضی در نوارهای فونداسیون. سایزهای بالاتر برای سازه های سنگین‌تر استفاده می‌شود. |
| ستون‌ها (آرماتور طولی) | 14، 16، 18، 20 | سایز میلگرد ستون به طبقه، ابعاد ستون و میزان بار وارده بستگی دارد. طبقات پایین‌تر معمولاً سایز بالاتری دارند. |
| خاموت (ستون و تیر) | 8، 10 | برای دورپیچ کردن آرماتورهای طولی و افزایش مقاومت برشی. سایز 10 مقاومت بیشتری ایجاد می‌کند. |
| سقف (تیرچه و بلوک) | 8، 10، 12 | سایزهای 8 و 10 برای میلگردهای حرارتی و خرپای تیرچه. سایزهای بالاتر برای میلگرد اصلی تیرچه ها کاربرد دارد. |
| راه‌پله و تیرها | 12، 14، 16 | بسته به طراحی و طول دهانه ها، از این سایزها برای آرماتوربندی تیرها و شمشیری‌های راه‌پله استفاده می‌شود. |
برآورد هزینه خرید میلگرد برای ساختمان سه طبقه
برای برآورد هزینه خرید میلگرد ساختمان سه طبقه کافی است وزن کل میلگرد مورد نیاز را در قیمت روز هر تن ضرب کنید. اگر مقدار میلگرد پروژه شما حدود 27 تن باشد و قیمت هر تن میلگرد امروز مثلاً 25 میلیون تومان باشد، مجموع هزینه تقریبی برابر با 675 میلیون تومان خواهد بود.
البته توجه داشته باشید که قیمت میلگردهای آجدار از جمله میلگرد 14 اصفهان به‌صورت روزانه و حتی لحظه ای تغییر می‌کند؛ به همین دلیل توصیه می‌شود پیش از خرید، حتماً قیمت دقیق و به‌روز را از منبعی معتبر مانند سایت آهن 123 استعلام کنید تا بتوانید بودجه پروژه را با دقت و اطمینان تنظیم نمایید.
چک لیست بهترین برندهای میلگرد در ایران برای ساختمان سه طبقه
ذوب آهن اصفهان: مادر صنعت فولاد ایران، کیفیت بالا، انطباق کامل با استانداردهای ملی و جهانی.
فولاد کویر کاشان: تولیدکننده انواع میلگرد ساده و آجدار با تنوع سایز و ویژگی مکانیکی مطلوب.
خراسان (نیشابور): برند معتبر در شرق کشور، شناخته‌شده به دلیل یکنواختی سطح و استحکام عالی.
میانه: کارخانه باسابقه در شمال‌غرب ایران، مناسب برای پروژه های مسکونی و صنعتی.
فولاد ابهر: انتخابی اقتصادی با کیفیت قابل قبول؛ گزینه ای مناسب برای مدیریت هزینه در سازه های سه طبقه.
جدول
مقایسه برخی از برندهای معتبر میلگرد
| نام کارخانه | ویژگی برجسته | نکته مهم برای خریدار |
| ذوب آهن اصفهان | کیفیت و استاندارد بسیار بالا، برند مرجع | معمولاً قیمت آن نسبت به سایر برندها کمی بالاتر است اما کیفیت تضمین‌شده است. |
| فولاد کویر کاشان | تنوع بالا در محصولات و سایزهای خاص | اگر به دنبال سایزهای کمتر رایج یا مشخصات فنی ویژه ای هستید، گزینه مناسبی است. |
| فولاد خراسان | کیفیت مطلوب و قیمت رقابتی | یک انتخاب هوشمندانه که تعادل خوبی بین کیفیت و قیمت برقرار می‌کند. |
| سایر کارخانه ها | گزینه های اقتصادی با کیفیت قابل قبول | حتماً هنگام خرید، برگه آنالیز و مشخصات فنی محصول را از فروشنده درخواست کنید. |
جمع بندی
محاسبه میلگرد برای ساختمان سه طبقه اصلاً چیز پیچیده ای نیست؛ فقط کافی است با یک برآورد ساده، حجم و هزینه پروژه را مشخص کنید. برای ساختمانی با زیربنای 600 متر مربع به طور معمول بین 30 تا 39 تن میلگرد نیاز دارید و سایزهای 14، 16 و 18 بیشترین استفاده را دارند.
با دانستن این مقدارها می‌توانید بودجه ساخت را دقیق تر مدیریت کنید و بین برندهای مطمئنی مثل ذوب آهن اصفهان یا فولاد ابهر تصمیم بگیرید. برای استعلام قیمت روز آهن آلات به سایت آهن123 سر بزنید.
