ورق گالوانیزه زیر سایه سیاست گذاری
بازار آهن آلات در ظاهر آرام است اما در عمق، کشاکشی جدی بین دستورالعمل‌های تازه بورس کالا و رفتار واقعی عرضه‌کنندگان و خریداران دیده می‌شود. ورق گالوانیزه که باید ویترین ارزش افزوده صنعت باشد، این روزها نشانی از همین ناهماهنگی است؛ محصولی صادرات‌پذیر که در تله نرخ‌گذاری و محدودیت های ارزی گرفتار شده است.
ورق گالوانیزه؛ قربانی نرخ گذاری دستوری و سیاست های ارزی
با اجرای مصوبه جدید وزارت صمت، رقابت خرید در بورس بالا رفته ولی عرضه ها کم شده است. هم‌زمان، بخشی از تولیدکنندگان به دلیل جذابیت صادرات، مسیر فروش را به بیرون از کشور تغییر داده‌اند. نتیجه؟ بازار داخلی با کمبود نسبی کالا روبه‌روست، اما ضعف تقاضای نهایی مانع جهش نرخ ها شده و فضا را در حالت انتظار نگه داشته است.
خرید ورق گالوانیزه از آهن123
ورق گالوانیزه در تله سیاست های فولادی
هدف مصوبه، ایجاد نظم و شفافیت بود، اما در عمل شکاف میان بازار آزاد و رینگ رسمی را عمیق‌تر کرده است. کاهش عرضه شمش 150 و جابه‌جایی معاملات به سمت شمش 130 (با رویکرد صادراتی) نشان می‌دهد بازیگران به دنبال مسیرهایی با بازده سریع‌تر هستند. در این میان، استفاده از واسطه ها برای حفظ سهم در رینگ، مفهوم رقابت را مخدوش کرده و زمینه رفتارهای شبه‌ا نحصاری را فراهم آورده است.
نوسانات قیمت ورق گالوانیزه
در زنجیره گالوانیزه، جهش بهای نهاده ها مثل روی و انرژی به طور کامل در قیمت پایه لحاظ نشده است؛ با اینکه هزینه برخی مؤلفه ها از حدود 200 به بیش از 310 هزار تومان رسیده، نرخ ورق گالوانیزه حدود 7٪ رشد کرده است. طبیعی است که این فاصله، حاشیه سود را فشرده و سرمایه‌گذاری را کُند کند.
آمارها از افت 14٪ معاملات پنج ماهه و کاهش بالای 60٪ واردات خبر می‌دهد؛ علامتی از ضعف تقاضا و فرسایش توان تولید، نه خودکفایی.
در چنین شرایطی، بسیاری از کارخانه ها تنها منفذ تنفس را در صادرات می‌بینند، اما الزام بازگشت ارز با نرخ دستوری و فاصله آن با هزینه های ریالی، انگیزه را کاهش داده و بازارهای موازی و کارت های بازرگانی یک بارمصرف را تشدید می‌کند.
نمونه های مورد توجه بازار
در رصد روزانه خریداران صنعتی و پروژه‌ای، ورق 8 فولاد مبارکه برای بدنه‌سازی و پوشش های مقاوم، ورق 20 قطعات برای سازه های سنگین، و ورق 15 کاویان برای مصرف های عمومی ساختمانی و مخزنی، جزو کالاهایی هستند که کنار ورق‌های پوشش‌دار، مسیر قیمت و عرضه شان به‌دقت دنبال می‌شود.
صادرات محدود، بازار داخل زیر فشار
خبرهای غیررسمی درباره احتمال بازرسی کشتی های ایرانی می‌تواند کانال دریایی را کند کند؛ در نتیجه فشار فروش به بازار داخلی منتقل می‌شود. هم زمان، کاهش نسبی نرخ ارز هم نتوانسته قیمت مقاطع را پایین بیاورد؛ ریسک‌های سیاسی و اقتصادی اجازه نمی‌دهند فروشندگان نرخ ها را به سرعت تعدیل کنند.
جدول شاخص های اثرگذار بازار فولاد
| شاخص | وضعیت/عدد | تفسیر بازار |
| رقابت در بورس کالا | بالا | جذابیت خرید در رینگ رسمی، اما کمبود عرضه |
| عرضه شمش 150 | کاهشی | تمایل تولیدکننده به جابه‌جایی سبد به سمت صادرات |
| معاملات شمش 130 | افزایشی | چرخش به سمت مسیر صادراتی |
| هزینه نهاده ها (نمونه) | 200 ⟶ 310 هزار تومان | فاصله معنادار با قیمت پایه محصولات پوشش‌دار |
| رشد قیمت ورق گالوانیزه | ≈ 7٪ | کمتر از رشد هزینه ها؛ فشار بر حاشیه سود |
| معاملات ورق گالوانیزه (5 ماهه) | −14٪ | کاهش عمق بازار |
| واردات ورق گالوانیزه | −60٪ | ناشی از ضعف تقاضا و محدودیت ارزی |
| قیمت میلگرد 16 ذوب‌آهن | ~ 41٬500 تومان | ثبات نسبی |
| قیمت میلگرد بافق یزد | ~ 44٬000 تومان | ثبات نسبی |
راه‌حل بحران فعلی بازار
برای خروج بازار آهن از وضعیت انتظار و باز شدن گره های زنجیره، سه گام عملی پیشنهاد می‌شود:
اصلاح فرمول‌های بورس کالا
بازتاب دقیق هزینه های تولید (مواد، انرژی، مالی) در قیمت پایه، تا سیگنال درست به تولیدکننده و خریدار برسد.
تنظیم واقع‌گرایانه سیاست ارزی صادرات
کاهش شکاف نرخ بازگشت ارز با هزینه های واقعی، تا صادرات رسمی جذاب و شفاف بماند و مسیرهای غیرشفاف بسته شود.
شفاف‌سازی زنجیره و مهار واسطه گری مخرب
رهگیری جریان معامله، محدودسازی دسترسی‌های چندلایه واسطه ها و تقویت ابزارهای پایش تا اعتماد بازار ترمیم شود.
جمع بندی
ورق گالوانیزه و به طور کلی فولاد ایران، بیش از هر چیز به هم‌خوانی سیاست با واقعیت تولید و تقاضا نیاز دارد. تا وقتی که نرخ‌گذاری از هزینه ها عقب بماند و صادرات با سازوکارهای نامتوازن مقید شود، بهترین کارخانه ها نیز انگیزه توسعه را از دست می‌دهند.
با اصلاح تدریجی قواعد و شفاف سازی مسیر معامله، می‌توان چشم انداز پیش بینی پذیرتری برای رینگ رسمی و بازار آزاد ساخت؛ جایی که ورق گالوانیزه دوباره به عنوان نشان دهنده ارزش در زنجیره فولاد قد علم کند.
