لوله گالوانیزه چیست؟ انواع لوله گالوانیزه + مزایا و استاندارد

لوله گالوانیزه چیست؟ اگر قرار باشد برای این سوال پاسخی پیدا کنید چه اطلاعاتی درمورد گالوانیزه، کاربرد لوله گالوانیزه و انواع آن می‌گویید؟! برای تامین آب و گاز مصرفی مناطق مسکونی و صنعتی نیاز به لوله است. این لوله‌ها وسیله‌ای برای تامین گاز به اجاق‌ها، آبگرم‌کن‌ها و سایر دستگاه‌ها است. ضرورت حضور و استفاده از آب در خانه‌ها و کارخانه‌ها هم واضح است. وقتی صحبت از حضور آب و گاز در کنار فلزات باشد زنگ‌زدگی، خوردگی یا ازبین رفتن تدریجی آن هم دور از انتظار نیست. بسیار خب، برای جلوگیری از این اتفاق چه باید کرد؟ لوله‌های گالوانیزه همان راه حلی است که برای محافظت از لوله‌های فلزی و بالابردن مقاومت آنها در برابر رطوبت و خوردگی وارد ماجرا شد. در این مطلب قرار است به لوله‌های گالوانیزه بپردازیم و در مورد استاندارد لوله های گالوانیزه صحبت کنیم. برای کسب اطلاعات بیشتر تا پایان این مطلب همراه ما باشید.

لوله گالوانیزه چیست؟

لوله‌های گالوانیزه بیشتر برای تامین و انتقال آب مصرفی مناطق استفاده می‌شود و در مواردی هم از آنها برای تامین گاز مورد نیاز بهره می‌برند. لوله‌ی گالوانیزه‌ لوله‌ای آهنی یا فولادی است که با فلز روی پوشیده شده است. فرآیند گالوانیزاسیون دقیقا به معنی پوشاندن یک مقطع فولادی یا آهنی مثل لوله است که با فلز روی و ترکیباتی از آهن پوشیده می‌شود. این عمل برای بالابردن مقاومت لوله در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی در شرایط مرطوب و خورنده مثل مجاورت با آب است.
روی با ایجاد یک میدان الکترونیکی از تجمع رسوبات معدنی جلوگیری می‌کند و این علتی منطقی برای استفاده از لوله‌های گالوانیزه در لوله‌کشی آب ساختمان‌ها است. این لوله‌ها در برخی موارد ممکن است برای لوله‌کشی گاز هم مناسب باشند اما در بیشتر موارد و با مرور زمان قطعا فولاد گالوانیزه پوسته پوسته می‌شود و تنظیم‌کننده‌های گاز و واحد‌ها را مسدود خواهد کرد. درنتیجه، برای انتقال گاز معمولا از جایگزین‌های دیگری استفاده می‌شود. طول لوله‌های گالوانیزه حدود ۶ متر است.

بیشتر بخوانید

• تفاوت ورق گالوانیزه سرد و گرم چیست؟

روش تولید لوله گالوانیزه

روش معمول و شناخته‎‌‌شده‌ای که برای فرآیند تولید لوله‌های گالوانیزه استفاده می‌شود غوطه‌ور کردن لوله‌ها است. در مرحله‌ی اول باید چربی روی لوله‌های گرفته شود و زنگ آهن جمع شده در سطح لوله‌ها به صورت کامل از بین برود. این کار برای جذب بهتر روی است. بعد از تمیزکردن سطح، لوله‌ها وارد محلول فلاکس می‌شوند که نفوذ فلز روی در سطح فولاد را عمقی‌تر و بهتر می‌کند. مرحله‌ی چهارم مرحله‌ی حرارت و گذشتن لوله‌ها در دستگاه گالوانیزه و کوره‌ با دمای ۱۲۰ درجه سانتی‌گراد است. بعد از خشک شدن کامل سطح، مرحله‌ی آخر لوله‌ها را وارد حمام فلز روی می‌کنند و به مدت زمان یک دقیقه در دمای ۴۵۰ درجه سانتی‌گراد در محلول نگه می‌دارند. پس از آن به سرعت از حمام خارج شده و فلز اضافی روی سطح خارجی و داخلی آنها به‌وسیله‌ی بخار و دمیدن هوا ازبین می‌رود. بخش پایان این فرآیند هم با ورود لوله‌ها به آب سرد انجام می‌شود که از تشکیل آلیاژ آهن و روی جلوگیری می‌کند. این شوک پایانی برای روند گالوانیزایسیون لوله‌ها است.

انواع لوله گالوانیزه

اگر چه قیمت لوله‌های گالوانیزه نسبت به دیگر لوله‌ها بیشتر است اما مقاومت بالایی که دارند باعث شده هزینه‌ی نگهداری آنها نسبت به‌ نمونه‌های مشابه دیگر کمتر باشد و یک خرید به‌صرفه و مناسب محسوب شود. گالوانیزه‌ها در پروژه‌های بسیاری مثل پروژه انتقال خطوط آب و فاضلاب شهری، پروژه‌های کشاورزی و گلخانه‌ها و ... انتخابی اقتصادی است. برای اینکه بدانید کدام نوع از لوله‌‌های گالوانیزه انتخابی مناسب و کاربردی برای پروژه‌ی شما است بهتراست به آشنایی با انواع لوله‌های گالوانیزه برویم.

لوله گالوانیزه به طور کلی دو دسته‌بندی سرد و گرم دارد. دسته‌بندی سرد و گرم این لوله‌ها به معنی تفاوت در مراحل و روش‌ گالوانیزه کردن آن است. در واقع دو نوع گالوانیزه سرد و گالوانیزه گرم وجود دارد که در ادامه از این دو نوع صحبت می‌کنیم:

گالوانیزه سرد

گالوانیزه‌ی سرد یا الکترو گالوانیزه روشی است که در آن نمک روی را داخل محلول آبی یا اسیدی می‌ریزند و لوله در آن قرار می‌گیرد. ضخامت گالوانیزه‌ای که در این روش روی لوله‌ی فلزی جمع می‌شود در حدود ۲۰ میکرون است. به خاطر سطحی بودن پوشش، اگر خراش یا آسیبی روی لوله ایجاد شود، لایه‌های زیرین آن اکسید می‌شوند. شکل ظاهری گالوانیزه سرد صیقلی و یکنواخت و یک لوله گالوانیزه سرد در بهترین شرایط ۵ تا ۸ سال عمر دارد. عمر کوتاه این روش گالوانیزاسیون باعث شده تا بیشتر در صنایعی مثل ساخت پیچ و مهره، قطعه‌سازی یا لوله‌هایی که ضخامت کم و مصارف بهداشتی دارند استفاده شود.

گالوانیزه گرم

همان‌طور که در روش تولید لوله گالوانیزه گفتیم، در این روش لوله‌ها را در حمام‌های روی مذاب با دمای ۴۶۰ درجه سانتی‌گراد غوطه‌ور و خارج می‌کنند. بعد از قرار گرفتن روی در مجاورت اکسیژن، واکنش شیمیایی بین روی و اکسیژن انجام می‌شود و چند لایه‌ی مرکب از آهن و روی تشکیل می‌شود. این واکنش و فرآیند شیمیایی باعث می‌شود تا میزان مقاومت لوله بیشتر شده و عمر بیشتری داشته باشد. عمر مفید لوله‌های گالوانیزه گرم ۲۵ تا ۳۰ سال است.
گالوانیزه گرم ظاهری مات، کدر و طوسی رنگ دارد و برخلاف گالوانیزه سرد، خبری از یکنواختی و صیقلی بودن در ظاهر آن نیست.

محصولات آهنی که بیشتر در مجاورت آب و هوا قرار دارند از گالوانیزه گرم استفاده می‌کنند. مثل دکل‌های مخابراتی، لوله‌های آب و فاضلاب شهری، دکل‌های فشار قوی برق و ... .

انواع دیگری که برای لوله‌های گالوانیزه می‌توان نام برد براساس نوع فلزی است که در ساخت لوله استفاده می‌شود. در ادامه‌ی بحث با لوله‌های آهنی و فولادی گالوانیزه شده آشنا می‌شویم.

گالوانیزه آهنی

لوله‌ای آهنی گالوانیزه با آهن سفید نورد داده شده ساخته می‌شود. معمولا به رنگ تیره و خاکستری است و برحسب نیاز بازار به دو نوع سبک یا متوسط تقسیم‌بندی می‌شوند. درزهایی روی لوله‌ها وجود دارد و به این خاطر نام دیگر این لوله‌ها لوله‌ی بادرز است. این درزها به وسیله‌ دستگاه‌های درز جوش، جوش داده و در مرحله‌ی بعد وارد حمام روی مذاب می‌شوند.

گالوانیزه فولادی

لوله گالوانیزه ساخته شده از فولاد نوع دیگری از گالوانیزه‌هاست که از جنس فولاد نرم تهیه می‌شود. این لوله‌ها برای تهویه استفاده می‌شوند و در تخلیه‌ی فاضلاب‌ها هم کاربرد دارند. برای ساخت این لوله‌ها ورق فولادی را با فشار زیاد از داخل قالب عبور می‌دهند و بعد درزها را به هم جوش می‌دهند تا با از بین رفتن درز‌ها، لوله‌ها را وارد مخزن روی کنند. لوله‌های فولادی گالوانیزه نسبت به لوله آهن گالوانیزه سبک‌تر است و نسبت به اسید حساسیت بیشتری دارد. هر نوع اسیدی که برای چدن مضر و مخرب باشد برای لوله‌های گالوانیزه‌ هم اثر مخرب دارد. ویژگی مثبت گالوانیزه فولاد در مجاورت با آب است که سخت‌تر می‌شوند و مقاومت بیشتری از خود نشان می‌دهند.

مزایا و استاندارد لوله های گالوانیزه

استفاده از لوله‌هایی که با پوشش گالوانیزه محافظت شده‌اند نسبت به سایر روش‌های پوشش‌دهی و حفاظتی هزینه‌ی کمتری دارد. یکی از دلایلی که اقتصادی بودن هزینه‌های پوششی گالوانیزاسیون را توجیه می‎کند کم بودن میزان نیروی انسانی استفاده شده نسبت به دیگر روش‌های ایجاد پوشش مثل استفاده از رنگ‌های ضدزنگ است.

مزیت دیگر لوله گالوانیزه مقاومت بالای آن در برابر ضربه و سایش است. سختی روی بیشتر از سختی فولاد است و در برابر ضربه و سایش شانس مقاومت بیشتری دارد. علاوه‌ بر این لایه محافظتی روی که پوشش فولاد است نسبتا ضخیم است و این درحالی است که سایر پوشش‌ها معمولا به اندازه‌ی روی ضخامت قابل قبولی ندارند و آسیب‌پذیرترند.

آخرین مزیتی که برای لوله‌ها گالوانیزه می‌توانیم ذکر کنیم حفاظت خود‌به‌خودی لوله‌ها است! این حفاظت در قسمت‌هایی از لوله که آسیب‌های جزئی می‌بینند اتفاق می‌افتد. بخش آسیب‌دیده سطح لوله یک کاتد تشکیل می‌شود و به خاطر تشکیل پیل گالوانیکی، پوششی که حاوی فلز روی است مثل آند عمل می‌کند و از با تولید یک میدان مغناطیسی از آسیب بیشتر در بخش‌های آسیب‌دیده جلوگیری می‌کند.

سخن آخر

محافظت از سازه‌ها دربرابر عوامل مهم و تاثیرگذاری مثل رطوبت و سایش بسیار مهم است. به‌خصوص وقتی قرار باشد این سازه‌ها در مواردی مثل لوله‌کشی آب و گاز محوطه‌های ساختمانی و صنعتی مورد استفاده قرار بگیرند. لوله‌ گالوانیزه یکی از محصولاتی است که برای استفاده در صنایع بزرگ و کوچک کاربردی است و پاسخی مناسب برای محافظت در برابر عوامل مخربی مثل رطوبت، سایش، ضربه و خوردگی است. کاربرد لوله‌ گالوانیزه امروزه در صنعت روزافزون است و باعث شده تا صنایع بسیاری برای پیشرفت و رشد بیشتر خود از این فرآورده‌های گالوانیزه استفاده کنند.
برای خرید آهن آلات و محصولات گالوانیزه مراجعه به یک فروشگاه مطمئن و معتبر بهترین کاری است که هم هزینه‌ها را برای شما منطقی و مناسب می‌کند و هم از کیفیت و سلامت محصولاتی که استفاده می‌کنید مطمئن خواهید بود. برای کسب اطلاعات بیشتر و خرید ارزان‌ترین آهن‌آلات بازار همین الان سری به فروشگاه آهن ۱۲۳ بزنید و خریدتان را انجام دهید.