فولاد سبز چیست؟

امروزه فولاد یکی از رایج‌ترین فلزات مورداستفاده در جهان است که در بسیاری از جنبه‌های زندگی روزمره ما مشاهده می‌شود. از بدنه انواع خودرو، ماشین‌آلات صنعتی، هواپیماها و کشتی‌ها گرفته تا ماشین لباسشویی و سایر وسایل خانه را با آن می‌سازند.

در حال حاضر فولاد را به دو روش سنتی و سبز تولید می‌کنند. فولاد سنتی را در کوره‌های زغال‌سنگ و با کمک سوخت‌های فسیلی می‌سازند که آلاینده‌های فراوانی به‌واسطه این روش آزاد خواهد شد. اساساً فولاد سبز، فولادی است که بدون استفاده از سوخت‌های فسیلی تولید می‌شود. به‌اصطلاح فولاد سبز را با روش «هیدروژن سبز» می‌سازند که می‌تواند به کاهش ردپای کربن در صنعت فولاد، کمک کند.

در مقاله پیش رو از مجله آهن ۱۲۳ قصد داریم دررابطه‌با فولاد سبز، روش تولید، کاربرد آن، مزایا و معایب و تفاوت‌های آن با فولاد سنتی را بررسی کنیم.

فولاد سبز چیست؟

فولاد سبز یا Green Steel نوعی فولاد بوده که فرایند تولید آن با سایر همتایان آن متفاوت است. بزرگ‌ترین وجه تمایز ساخت فولاد سبز با باقی این فلزات، به‌حداقل‌رساندن سوخت‌های فسیلی در مراحل ساخت آن است. این فلز را با سوخت هیدروژن سبز و با کمک الکترولیز آب و برق تولید می‌کنند تا میزان آلاینده‌های گازی را کاهش دهند. فولاد سبز در کوره‌های الکتریکی ساخته می‌شود که مقدار بسیار کمی گاز گلخانه‌ای تولید می‌کنند.

فولاد سبز چگونه تولید می‌شود؟

فولاد معمولی را به کمک کوره‌های سنتی و با مقدار زیادی زغال‌سنگ می‌سازند. در نتیجه گازهای گلخانه‌ای و کربن زیادی از فرایند این نوع فولاد تولید خواهد شد.

فولاد سبز را به کمک کوره‌های الکتریکی تولید می‌کنند. به‌طوری‌که ابتدا سنگ‌آهن را با کمک هیدروژن به آهن اسفنجی تبدیل کرده و در نهایت این آهن را در کوره الکتریکی قرار می‌دهند تا پس از ذوب‌شدن به فولاد سبز برسند.

تفاوت فولاد سبز با فولاد سنتی

تفاوت فولاد سبز و فولاد سنتی تنها در روش ساخت و تولید آن مشهود است. به جز این مورد فولاد سبز و فولاد سنتی نه‌تنها وجه تمایز چندانی ندارند؛ بلکه در کارایی و کاربرد هر دو این فلزات با یکدیگر مشابه هستند.

فولاد سبز را در پروژه‌های عمرانی و معماری متعددی به کار می‌گیرند و از آن در ساخت میلگرد، تیرآهن، لوله، بدنه خودرو و سایر تجهیزات مورداستفاده در صنایع بهره می‌برند.

مزایا و معایب فولاد سبز

فولاد سبز به جز در یک مورد مزایا فولاد سنتی را تماماً پوشش می‌دهد. به‌طورکلی مزایا و معایب فولاد سبز به‌قرار زیر است:

• در فرایند تولید فولاد سبز، میزان  کربن حاصل شده از تولید نزدیک به صفر است. با پیشرفت این فرایند امکان کربن‌زدایی از صنعت فولاد یا حتی حذف آن نیز ممکن خواهد بود.
• میزان سوخت فسیلی مورداستفاده در تولید فولاد سبز بسیار محدود و کم است. زیرا سوخت‌های تجدیدپذیر جایگزین سوخت‌های تجدیدناپذیر خواهند شد.
• در روش ساخت فولاد سبز هزینهٔ خرید، نگهداری و استفاده از فیلترهای تصفیه‌کننده هوا در شهرک‌های صنعتی به صفر می‌رسد.
• فرایند تولید فولاد سبز گرمای بسیار کمتری نسبت به فولاد سنتی ایجاد خواهد کرد. در نتیجه هدیه دیگری به محیط‌زیست اعطا می‌کند.
• در طی فرایند تولید فولاد سنتی میزان زیادی کربن و گازهای گلخانه‌ای تولید می‌شود؛ اما به هنگام ساخت فولاد سبز مقدار گازهای گلخانه‌ای آزاد شده بسیار کمتر خواهد بود. در نتیجه از آلودگی محیطی کاسته خواهد شد.
• شاید جالب باشد در فرایند تولید فولاد سبز نه‌تنها کربنی آزاد نمی‌شود؛ بلکه به سبب جایگزینی هیدروژن به‌جای کربن اکسیژن تولید می‌شود.
• تولید فولاد سبز سبب می‌شود تا تولیدکننده متحمل هزینه زیادی شود. عموماً بین ۳۰ تا ۱۰۰ هزینه تولید بیشتری در مقایسه با هزینه تولید فولاد سنتی دارد.
• تولید فولاد سبز امری نوپا است. به همین دلیل تجهیزات کافی و زیادی در دسترس تولیدکنندگان نیست.
• فرایند تولید فولاد سبز در مقایسه با فولاد سنتی بسیار پیچیده‌تر است و کار با هیدروژن به نسبت کربن دشوارتر است.
• برنامه‌ریزی، طراحی، ساخت و اجرای فولاد سبز قدری دشوار است به‌طوری‌که از توان یک واحد صنعتی خارج است.
• ایران یک کشور واردکننده فولاد سبز است و مطالعات نشان می‌دهد که تجهیزات و بسترهای تولید این نوع فولاد در ایران تا سال ۲۰۶۰ میسر خواهد شد.

کلام آخر

فولاد سبز فلزی است که به دلیل کاهش ردپای کربن در فرایند تولید آن و سازگاری بیشتر با محیط‌زیست موردتوجه صنعتگران زیادی قرار گرفته است. این فلز تنها در فناوری ساخت با فولاد سنتی متفاوت بوده و کاربرد و اشتراکات زیادی با همتای سنتی خود دارد؛ اما بزرگ‌ترین مزیت تولید فولاد سبز کاهش آلاینده‌های ناشی از تولید فولاد و کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی است. از این رو جهان به‌طرف تولید این نوع فولاد پیش می‌رود. چراکه سازگاری بیشتری با محیط‌زیست دارد. تعداد زیادی از کشورها مانند آمریکا، چین، ژاپن، اسپانیا، آلمان و سوئد به فناوری ساخت فولاد سبز دست پیدا کرده‌اند؛ اما متأسفانه دانش تولید این نوع فولاد در ایران وجود ندارد.

مجموعه آهن ۱۲۳ یکی از بزرگ‌ترین مراجع فروش فولاد، سازه‌های فولادی و سایر محصولات فلزی است که می‌توانید از طریق وب‌سایت مجموعه یا شماره تماس ۰۲۱۲۲۳۳۶۰۶۰ با کارشناسان ما ارتباط بگیرید.

.