نبشی وال پست، بهصورت تخصصی مربوط به مرحله اجرایی سفتکاری است و در دیوارهای پیرامونی یک سازه ساختمانی قرار میگیرد. قرار دادن وال پست در دیوار، برای مقاومسازی ساختمان در برابر حوادث طبیعی مثل زلزله و باد انجام میشود. برای اینکه بتوان پروژههای ساختمانی را با دقت و با کمترین اشتباه محاسباتی انجام داد، باید از محاسبه حداقل نبشی برای وال پست استفاده کرد. وال پست با دیوارههایی با عنوان «میانقاب» گره خوردهاند که شامل 2 بخش میانقاب سازهای و غیره سازهای میشوند. مهندسان برای اینکه دیوار ساختمانی بهصورت یکپارچه عمل کند، از وال پست که یک کلاف با طول مشخص دارد، استفاده میکنند.
مهمترین کاربرد وال پست، این است که دیوار از اسکلت سازه جدا شود. بهطور کلی، حداقل نبشی برای وال پست، 5 است، اما اگر از نبشی 6 هم استفاده شود، میتوان استحکام سازه را تضمین کرد. در ادامه این مقاله از آهن یک دو سه، به نحوه محاسبه حداقل نبشی برای وال پست، نبشیکشی در دیوارها و اجرای صحیح وال پست اشاره خواهیم کرد.
وال پست (wall post)، ابزاری است که میانقابهای سازهای، غیر سازهای و تیغهها را به اسکلت سازه ساختمانی وصل میکند. این کار برای افزایش مقاومت ساختمان در برابر نیروی جانبی باد و آسیبهای زلزله انجام میشود. تیغهها در واقع همان دیوارهایی هستند که بیرون از قابهای سازهای اجرا میشوند و نامگذاری آنها ربطی به ضخامتی که دارند، ندارد. از وال پست معمولاً با عنوان L-shaped wall post هم یاد میشود؛ چرا که از اتصال 2 تا 4 نبشی که بهشکل تیر IPE هستند، تشکیل شده است.
نبشیهای آهنی، همیشه در نقش یک حامی عمودی یا افقی در دیوار ظاهر میشوند که باعث توزیع درست نیروهای وارده بر دیوار خواهد شد. محاسبه حداقل نبشی برای وال پست از این جهت مهم است که با کمک آن میتوان نیروهای وارده ناشی بر سازه را مستقیماً به ستونهای اصلی وارد کرد و دیوارها را در امان نگه داشت.
نکته مهم اینجاست که برای ساختن وال پست، از ناودانی و قوطی پروفیل کمک میگیرند. البته ظاهر قابشکل وال پست باعث شده است که استفاده از نبشی آهنی هم کاربرد بیشتری داشته باشد و هم ارزانتر تمام شود.
قبل از محاسبه حداقل نبشی برای وال پست، لازم است که با این ویژگیهای مهم آشنا شوید:
قابلیت ساخت قابهای سازهای و غیر سازهای با استفاده از وال پست
لزوم استفاده از ول پست برای دیوارهایی که ارتفاع آنها 30 برابر ضخامت دیوار است
برای اجرا و نصب کردن وال پست عمودی برای دهانههای بزرگ، عملیات جوشکاری از طبقه پایین تا زیر طبقه بالا انجام میشود
علاوه بر آشنایی با نحوه محاسبه حداقل نبشی برای وال پست، باید به این 10 نکته هم توجه کرد:
برای جوشکاری وال پست باید از افراد ماهر کمک گرفت و باید آن را بهوسیله میلگرد به تیرها متصل کرد
مطمئن شوید که حداقل ضخامت پروفیل برای وال پست، نبشی 5 است
در مورد شاغول بودن وال پست در همه طبقات مطمئن شوید. برای این کار میتوانید از ریسمانکشی استفاده کنید
میخهای فولادی 3 سانتیمتری که با استفاده از تفنگ هیلتی یا دستگاه میخکوب نصب میشوند، برای نصب پلیت به جان تیرها مناسب نیستند
استانداردهای 2800 در طراحی وال پست را رعایت کنید
اگر قبل از بتنریزی در دیوارها اقدامات مربوط به بیس پلیت را در نظر نگرفتهاید، پلیتها را با استفاده از رول بولت، از قسمتهای بالا و پایین به تیرها وصل کنید
به همه جزئیات اجرایی در مورد دیوارهای زیرزمین توجه کنید؛ چرا که بار و سنگینی خاک به این قسمت وارد میشوند
مرحله اجرای بیس پلیت، قبل از بتنریزی سقف و باید در بخش پایینی و روی تیر بتنی انجام شود
قبل از جوشکاری، ابعاد داخلی سازه ساختمانی را اندازهگیری کنید؛ چرا که در غیر این صورت مطمئناً در مرحله چینش دیوارها با اشتباهات محاسباتی و ساختمانی مواجه میشوید
اگر قرار است، وال پست در کنار ستون متصل شود، نیاز است که فاصله 4 تا 5 سانتیمتری را رعایت و حد فاصل بین وال پست و ستون را با پلاستوفوم پر کنید. در این شرایط اگر ورود بار جانبی در سازه وجود داشته باشد، باز هم ستون به دیوار فشار وارد نخواهد کرد
در نظر گرفتن محاسبه حداقل نبشی برای وال پست یا اصطلاحاً «متره وال پست» برای اندازهگیری مصالح ساختمانی و مراحل دیگر ساختوساز اهمیت دارد. بههمین دلیل دسترسی به فرمولهای محاسبه حداقل نبشی برای وال پست برای مهندسان طراح و پیمانکاران مهم تلقی میشود. بهطور کلی، انواع نبشیها به 2 بخش بال مساوی و بال نامساوی تقسیم میشوند و وزن آنها را میتوان با استفاده از جدول اشتال نبشی و حتی فرمول بهدست آورد.
علاوه بر نحوه محاسبه حداقل نبشی برای وال پست، باید به سایز دقیق نبشی هم دقت کرد که حداقل 4 یا 5 سانتیمتر است. البته اگر قرار است از قوطی پروفیل برای این کار استفاده شود، میتوان از قوطیهای مربعی با سایز 50 تا 150 میلیمتر هم کمک گرفت.
علاوه بر محاسبه حداقل نبشی برای وال پست، نیاز است که فاصله بین المانهای نگهدارنده قائم وال پست در یک ساختمان 10 طبقه را هم بهدست آورد. این جدول برای دیوارهای تا ارتفاع 3 متری طراحی شده ست و برای کسب اطلاع بیشتر در مورد نبشی وال پست ساختمانهای با تعداد طبقات بیشتر از 10 تا بهتر است که پیوست ششم استاندارد 2800 را مطالعه کنید.
ساختمان ده طبقه میزان خطرپذیری نسبی طبقه A=0.2 ،g0.25 |
مقطع پیشنهادی: ضخامت دیوار 10cm |
|||
نوع دیوار |
فاصله بین المان نگهدارنده قائم وال پست m |
|||
۰.۱-۰.۲ |
۲-۳ |
۳-۴ |
||
طبقات اول تا سوم |
دیوار با جنس بلوک AAC |
4L30H100 |
4L30H100 |
4L30H100 |
دیوار با جنس بلوک لیکا و سفال |
4L30H100 |
4L30H100 |
4L30H100 |
|
دیوارهای آجری |
4L30H100 |
4L40H100 |
4L40H100 |
|
طبقات چهارم تا هفتم |
دیوار با جنس بلوک AAC |
4L30H100 |
4L30H100 |
4L30H100 |
دیوار با جنس بلوک لیکا و سفال |
4L30H100 |
4L30H100 |
4L30H100 |
|
دیوارهای آجری |
4L30H100 |
4L40H100 |
4L40H100 |
|
طبقات هشتم تا دهم |
دیوار با جنس بلوک AAC |
4L30H100 |
4L30H100 |
4L30H100 |
دیوار با جنس بلوک لیکا و سفال |
4L30H100 |
4L30H100 |
4L40H100 |
|
دیوارهای آجری |
4L40H100 |
4L40H100 |
4L50H100 |
برابر با مفاد آییننامه 2800، برای اینکه لبه آزاد دیوارهای یک سازه مهار شوند، باید از نبشیکشی استفاده کرد. این کار باعث میشود که لبههای آزاد دیوارهای پیرامون سازه، اصطلاحاً مهار و به فضاهایی که دیوار ندارند منتقل شوند. وظیفه محاسبه حداقل نبشی برای وال پست و اجرای وال پست در دیوارهای سازه بر عهده مهندس ناظر ساختمان است. همچنین، اگر مهندس ناظر وظیفه خود را انجام ندهد، ساختمان در مقابل زلزله مقاومت خاصی خواهد داشت و تخریب میشود. بنابراین اگر وال پست در دیوار ساختمان اجرا نشود و دیوار تخریبشده در زمان زلزله یا باد باعث خسارت مالی و حتی مرگ یک انسان شود، مهندس ناظر یکی از مقصران محسوب خواهد شد.
ضمناً، با توجه به اینکه نبشیها بر اساس وزنبندی به 2 بخش نبشی سنگین و سبک تقسیم میشوند، هر کدام میتوانند بر قیمت اجرای وال پست تأثیر مستقیم بگذارند. توجه کنید که نبشیهای سنگین باعث بالا رفتن و نبشیهای سبک باعث پایین آمدن هزینه اجرای وال پست در سازه میشوند. با همه این اوصاف، استانداردهای هر نبشی، مختص به خودش است و دیوارهای سازه ساختمانی در هر شرایطی باید نبشیکشی شوند.
آییننامه 2800، الزامات قانونی مهمی را در مورد وال پست ارائه کرده است که با توجه به بندهایی که تعریف شدهاند، عبارتاند از:
بند 4-5-4 |
بند 7-5-3 |
بند 4-9-1-3 (از بحث 4 مقررات ملی ساختمان) |
دیوارهای داخلی یل تیغههای با ارتفاع بیشتر از 1.8 متر باید از نظر جانبی مهار شوند |
|
همه ضوابط مبحث ششم مقررات ملی ساختمان و آییننامه طراحی سازه در برابر زلزله با توجه به استاندارد 2800 باید در همه دیوارها مخصوصاً دیوارهای نما رعایت شوند |
کمک گرفتن از اطلاعات جداول محاسباتی و فرمولهای مربوط به محاسبه حداقل نبشی برای وال پست، اهمیت ویژهای برای مهندسان ناظر ساختمانها دارد. چرا که اشتباهات محاسباتی میتوانند باعث عدم کارایی وال پست در دیوارهای سازه ساختمانی شود. در این مقاله به تمامی نکات مربوط به اجرای وال پست، جدول وال پست دیوارهای داخلی در ساختمانهای 10 طبقه و الزامات قانونی آن اشاره کردیم. فراموش نکنید که در صورت معیوب بودن وال پست و تخریب سازه در برابر زلزله یا باد شدید، اگر خسارت جانی و مالی رخ دهد، مهندس ناظر یکی از مقصران اصلی خواهد بود.
شما میتوانید با استفاده از مقالات سایت آهن یک دو سه، معلومات تخصصی خود را در مورد دنیای آهنآلات و انواع مقاطع فولادی ارتقا دهید. همچنین، سایت آهن یک دو سه، با سابقه بیش از 30 سال در زمینه آهن، اطلاعات بهروز در مورد قیمت آهنآلات را در اختیارتان قرار خواهد داد.