میلگرد سنجاقی چیست و چه کاربرد و انواعی دارد؟

صنعت ساختمان‌سازی، برج‌سازی، پل و سدسازی در دنیای امروز دائماً در حال پیشرفت است. ما هر روز شاهد هستیم که در نقاط مختلف شهر ساختمان‌هایی عظیم در حال ساخته‌شدن هستند. اما مهم‌ترین نکته در مورد این سازه‌ها مقاومت و استحکام آن‌هاست، خصوصاً توانایی مقاومت آن‌ها در مقابل زلزله، سیل، طوفان و حوادث طبیعی. ساختمان‌ها و سازه‌های امروزی که بیشتر زیربنای بتنی دارند به‌تنهایی نمی‌توانند مقاومت بالایی داشته باشند پس برای افزایش مقاومت سازه‌های بتنی از ابزار و مقاطع فولادی استفاده می‌شود. میلگردهای سنجاقی نیز از ابزار فولادی هستند گرچه ظاهر آن‌ها ظریف و کوچک است اما اگر طرز استفاده از آن‌ها به‌درستی اعمال شود نقش مهمی در افزایش مقاومت ساختمان‌ها و تحمل بارهای فشاری مختلفی که به ساختمان وارد می‌شود را ایفا می‌کنند.

به طور دقیق‌تر می‌توان گفت استفاده از میلگرد سنجاقی در سازه‌های بتنی کاملاً ضروری است. در ادامه این مطلب از مجله آهن یک دو سه به بررسی بیشتر میلگرد سنجاقی و نکات مهم مربوط به آن خواهیم پرداخت.

 
چرا استفاده از میلگرد سنجاقی ضروری است؟

استفاده از میلگرد سنجاقی در بتن به‌این‌علت است که باعث مقاومت بیشتر در نگهداری بتن می‌شود. می‌توان گفت میلگرد سنجاقی به‌عنوان یک فولاد تقویت‌کننده در سازه‌های بتنی عمل می‌کند. کاربرد میلگرد در بتن به این دلیل است که باعث افزایش مقاومت کششی بتن می‌شود. در واقع بتن مقاومت کششی پایینی دارد و استفاده از میلگرد سنجاقی این ضعف ساختاری بتن را جبران می‌کند.
میلگردهای سنجاقی به دلیل طراحی که دارند و این‌که نوع جنس و سطح آن‌ها باعث می‌شود که مقاومت کششی بتن در ساختمان‌سازی بیشتر شود و میلگردهای طولی را به‌خوبی در کنار یکدیگر نگه می‌دارند در ساختمان‌سازی استفاده می‌شوند. میلگردهای سنجاقی مثل یک نگهدارنده در ساختمان‌سازی عمل می‌کند.
اصلی‌ترین کاربرد میلگردهای سنجاقی در بخش ستون‌های بتنی و دیوارهای برشی است. کاربرد میلگردهای سنجاقی در دیوارهای برشی به این دلیل است که این دیوارها نیز بتنی هستند. چون تحت‌فشار برشی ساختمان قرار دارند باید میلگردهای طولی به‌کاررفته مقاومت کافی را دارا باشند قلاب سنجاقی یا همان میلگردهای سنجاقی در این موارد برای ثابت نگه‌داشتن میلگردهای طولی به کار می‌روند. میلگرد سنجاقی باعث افزایش مقاومت خمشی ساختمان در قسمت ستون و دیوارها نیز می‌شود. در واقع نحوهٔ کار آن‌ها به این شکل است که در ساخت‌وساز ستون‌ها ابتدا میلگردها را آرماتوربندی می‌کنند و بعد روی آرماتورهای بتن می‌ریزند. میلگردهای سنجاقی در سازه‌ها باعث می‌شود که در مواقعی مثل زلزله و سیل میلگردهای طولی از هم جدا نشوند و مقاومت داشته باشند. میلگردهای سنجاقی در ساخت‌وسازهایی مثل سد و پل‌سازی نیز کاربرد دارند.

همین حالا برای دریافت قیمت روز میلگرد می‌توانید به سایت آهن ۱۲۳ مراجعه کنید.

معرفی محصولات برتر

•   قیمت روز میلگرد آجدار کیان ابهر

• قیمت روز میلگرد ابهر سایز 14
• قیمت روز میلگرد ابهر سایز 16 
• قیمت روز میلگرد ابهر سایز 18
• قیمت روز میلگرد ابهر سایز 20

انواع میلگرد سنجاقی

استفاده از میلگرد در سازه‌های بتنی در اشکال مختلفی است. به همین دلیل میلگردها در سه سایز و نوع مختلف تولید و مورداستفاده قرار می‌گیرند.

به‌طورکلی می‌توان گفت شکل و ظاهر میلگرد سنجاقی به این صورت است که از هر دو طرف خم شده و به شکل سنجاق درآمده. این نوع از میلگرد در نوع میلگردهای عرضی قرار دارد. میلگردهای سنجاقی در مقایسه با میلگردهای معمولی ظریف‌تر هستند. از نام‌های دیگر آن می‌توان به قلاب دوخت و دوخت ستون، رکابی، و سنجاقی اشاره کرد.

● میلگرد سنجاقی با خم استاندارد

این نوع میلگرد از هر دو طرف به‌صورت ۹۰ درجه خم شده است.

● میلگرد نیمه استاندارد

این نوع ازیک‌طرف با زاویهٔ ۹۰ درجه و از طرف دیگر با زاویه ۱۳۵ درجه خم شده و ظاهر آن به شکل چنگک است.

● میلگرد سنجاقی با خم دو طرف ۱۳۵ درجه که به دو شکل زیر طراحی می‌شود

زاویه‌های خم شده در این میلگرد برخلاف جهت هم قرار دارند. به این صورت که خم زاویه یکی روبه‌بالا و زاویه سمت دیگر رو به پایین است.

زاویه خم شدن دو سر میلگرد ۱۳۵ درجه است اما هر دو انتهای میلگرد به یک سمت خم شده است.

میلگردهای سنجاقی معمولاً با استفاده از آرماتورهایی در سایز ۸ و ۱۰ و از نوع A۲ ساخته می‌شوند. البته مهندس ساختمان با درنظرگرفتن نقشه و طرح ساختمان می‌تواند نوع دیگری از آرماتورها را برای ساخت میلگرد سنجاقی به کار ببرد.

بیشتر بخوانید

• همه آنچه باید در مورد انواع میلگرد و بهترین نوع آن بدانید
• عوامل شکستگی میلگرد و مراحل جلوگیری از آن
• انواع خم میلگرد و بررسی مراحل اجرای آن

نحوه استفاده از میلگرد سنجاقی در ساختمان‌سازی

اولین نکته تعداد مورد نیاز از میلگردهای سنجاقی است. باتوجه‌به این‌که طول ستون چقدر است و فاصله آن‌ها از هم و همچنین درنظرگرفتن تعداد خاموت‌ها می‌توانیم تعداد مورد نیاز میلگردهای سنجاقی را تشخیص دهیم.

به طور دقیق‌تر می‌توان گفت که باتوجه‌به طول میلگردهای طولی در هر ۱۵ سانتی‌متر یک خاموت قرار می‌گیرد و هر خاموت یک آرماتور سنجاقی نیاز دارد.

نکته مهم که باید حتماً رعایت شود این است که در مرحله اجرا میلگرد سنجاقی باید حتماً با استفاده از سیم مفتول طور کامل میلگرد متصل و ثابت شود. اگر تعداد میلگردهای طولی که کنار هم قرار دارند بیشتر شود به مقدار بیشتری میلگرد سنجاقی نیاز خواهیم داشت، اما در نهایت تعداد مورد نیاز استفاده از میلگرد سنجاقی و طرز قرار گرفتن آن‌ها باتوجه‌به طول ستون، تعداد خاموت‌ها و نظر مهندس ساختمان تعیین می‌شود.

در قسمت اجرای میلگردهای سنجاقی استاندارد که خم آن‌ها ۹۰ درجه است درصورتی‌که فاصله میلگردها بیشتر از ۲۰ سانتی‌متر نباشد در هر قلاب دو میلگرد را در روبروی هم قرار می‌دهیم.

دقت کنید که خم ۹۰ درجه آرماتور در جهت برش دال بتنی ستون قرار بگیرد. آرماتورهای قلاب دوخت را باید با سیم مفتول به میلگردهای طولی متصل و محکم کنیم.

معرفی محصولات برتر

•   قیمت میلگرد آجدار کوثر اهواز

• قیمت میلگرد اهواز سایز 14
• قیمت میلگرد اهواز سایز 16
• قیمت میلگرد اهواز سایز 18
• قیمت میلگرد اهواز سایز 20

مقررات استفاده از میلگرد سنجاقی

در مبحث ۹ مقررات ملی ساختمان در مورد شرایط آئین‌نامه‌ای استفاده از آرماتور سنجاقی در مواردی ذکر شده که شرح آن به این‌گونه است:

● چنانچه فاصله آزاد آرماتورها بیش از ۱۵ سانتی‌متر باشد و یا تعداد آرماتورهای بین خاموت بیش از سه عدد باشد لازم است آرماتور با خاموت و یا سنجاق نگهداری شود.

● میلگردی که در یک انتها دارای قلابی با زاویه خم حداقل ۱۳۵ درجه و قسمت مستقیم انتهایی طول حداقل شش برابر قطر میلگرد یا ۷۵ میلی‌متر و در انتهای دیگر دارای قلابی با زاویه خم حداقل ۹۰ درجه و قسمت مستقیم انتهایی به طول حداقل ۸ برابر قطر میلگرد باشد.

● این قلاب‌ها با میلگردهای طولی واقع در محیط مقطع عضو را در بر گیرند. محل خم در ۹۰ درجه قلاب‌ها باید به‌صورت یک‌درمیان در مقاطع متوالی در طول عضو، عرض شود.

● در هر مقطع عضو فاصله میلگرد دوخت از یکدیگر در جهت محور طولی عضو نباید بیشتر از ۳۵۰ میلی‌متر باشد.

● انتهای هر دو میلگرد دوخت باید دربرگیرنده یک میلگرد طولی باشد و محل خم ۹۰ درجه آن باید در امتداد میلگرد طولی یک‌درمیان عوض شود.

اگر تعداد میلگردهای طولی بیشتر از ۱۲ عدد باشد باید طبق آیین‌نامه به‌جای استفاده از میلگرد سنجاقی از خاموت لوزی شکل استفاده کنیم. در هر خاموت لوزی شکل فقط یک میلگرد طولی به‌صورت آزاد قرار می‌گیرد.

بیشتر بخوانید

• روش‌های اتصال میلگرد
• کاربردهای میلگرد نرمال
• بررسی میلگردهای تقویتی و کاربرد آن

مزایای استفاده از میلگرد سنجاقی

● مهم‌ترین مزیت استفاده از میلگرد سنجاقی در ستون‌های بتنی است که باعث افزایش مقاومت و استحکام ستون می‌شود و میلگردهای طولی را مستحکم در کنار هم قرار می‌دهد.

● از دیگر فواید این نوع میلگرد این است که به دلیل وزن سبکی به‌راحتی می‌شود در ساختمان‌سازی از آن استفاده کرد و قابلیت اجرایی آن در ساختمان‌سازی راحت است.

● استفاده از میلگرد سنجاقی در مقایسه با خاموت بسیار راحت‌تر است. از این‌که بتن‌ریزی در ساخت‌وساز مشکل شود جلوگیری می‌کند.خاموت به نحوی فضای بین میلگردها را شلوغ کرده و بتن‌ریزی به‌مراتب سخت‌تر انجام می‌پذیرد.

بیشتر بخوانید

• میلگرد ساده A1 (داکتیل) و کاربردهای آن
• کوپلر میلگرد و بررسی انواع آن
• انواع خوردگی میلگرد در بتن

نکات مهم در استفاده از میلگرد سنجاقی

● پیش از استفاده از میلگرد سنجاقی اندازه آن‌ها باید مناسب با ستون اندازه‌گیری و ساخته شود تا بتوان از آن‌ها استفاده کرد.

● نکته مهم دیگر این‌که نصب و اجرای میلگرد سنجاقی حتماً باید زیر نظر مهندس و متخصص این موضوع انجام شود تا در بهترین حالت قرار بگیرد.

معرفی محصولات برتر

•   قیمت روز میلگرد آجدار میانه

• قیمت روز میلگرد میانه سایز 12
• قیمت روز میلگرد میانه سایز 14
• قیمت روز میلگرد میانه سایز 16
• قیمت روز میلگرد میانه سایز 18

در این مقاله به معرفی میلگرد سنجاقی و کاربرد و مزایای استفاده از آن اشاره کردیم. میلگردهای سنجاقی یا قلاب دوخت از اجزای اصلی ساختمان‌سازی و یک قطعه غیرقابل‌جایگزین برای حفظ مقاومت ساختمان در مواقع حساس و حوادث طبیعی هستند. رعایت مقررات و قواعد مهم در هنگام استفاده از میلگرد سنجاقی در کنار نظارت مهندس و متخصص باعث حفظ و استحکام ساختمان خواهد شد. عدم استفاده از میلگرد سنجاقی خسارت و عواقب جبران‌ناپذیری را به دنبال دارد.